|
| Autoru |
Poruka |
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 11. avgust
1456 - Umro je ugarski vojskovođa Janoš Hunjadi. Kao erdeljski vojvoda uspešno je ratovao protiv Turaka, a 1456. Doprineo je razbijanju turske opsade Beograda. Neposredno posle toga umro je od kuge u Zemunu. U srpskim narodnim pesmama spominje se kao Sibinjanin Janko.
1707 - Švedska i Pruska potpisale su sporazum "Večna alijansa "kojim su se obavezale na međusobnu vojnu ispomoć u slučaju napada treće zemlje.
1712 - Ugovorom u Argauu, kojim je garantovana dominacija protestantskih nad rimokatoličkim kantonima, okončan je građanski rat u Švajcarskoj.
1858 - Rođen je holandski lekar Kristijan Ajkman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1929, pronalazač uzroka bolesti beri-beri. Nobelovu nagradu je dobio za otkriće vitamina B.
1863 - Uspostavljen je protektorat Francuske u Kambodži.
1919 - Umro je američki industrijalac škotskog porekla Endru Karnegi koji je veliko bogatstvo uložio u dobrotvorne svrhe, većinom u osnivanje javnih biblioteka u SAD i Velikoj Britaniji. Karnegijeva zadužbina je 1926. sa 100.000 dolara pomogla izgradnju Univerzitetske biblioteke u Beogradu.
1935 - U Nemačkoj su počele masovne demonstracije nacista protiv Jevreja.
1952 - Princ Husein proglašen je za kralja Jordana pošto je njegov otac Talal svrgnut s prestola zbog senilnosti.
1954 - Formalnim proglašnjem mirovnog sporazuma, u Indokini je okončan rat koji su više od sedam godina protiv francuske kolonijalne vlasti vodili Vijetnam, Laos i Kambodža. Francuska i SAD su potom u Savetu bezbednosti UN vetom sprečile prijem Severnog i Južnog Vijetnama u svetsku organizaciju.
1956 - U automobilskoj nesreći poginuo je američki slikar Džekson Polok, začetnik i najistaknutiji predstavnik apstraktnog eksresionizma.
1960 - Afrička država Čad stekla je nezavisnost od Francuske.
1966 - Sporazumom potpisanim u Džakarti okončana su trogodišnja neprijateljstva Indonezije i Malezije.
1969 - Predsednik Zambije Kenet Kaunda nacionalizovao je rudnike bakra, ključnu privrednu delatnost, koja je donosila više od 50 odsto nacionalnog prihoda.
1990 - Partija Slobodnih demokrata (FDP) zapadnonemačkog ministra inostranih poslova Hansa Ditriha Genšera ujedinila se sa istočnonemačkim liberalima, formirajući prvu svenemačku političku partiju od podele Nemačke posle Drugog svetskog rata.
1996 - Umro je češki dirigent i kompozitor Rafael Jeronim Kubelik koji je sa 20 godina, 1934, debitovao kao dirigent Češke filharmonije. Otišao je u izbeglištvo kada su komunisti došli na vlast 1948, a u domovinu se vratio 1990. da bi dirigovao koncertom kojim je otvoren Praški prolećni muzički festival.
1999 - Potpuno pomračenje sunca videlo se u delovima Evrope, Bliskog istoka i Azije. Videlo se i iz Srbije.
2000 - Banka Japana je po prvi put za 10 godina podigla kamate i time bez presedana odbila vladin zahtev da povećanje odloži.
2000 - Mađarski zarobljenik iz Drugog svetskog rata Andraš Tamaš (75), koji je bio zatvoren u ruskoj psihijatrijskoj bolnici i zaboravljen 50 godina, vratio se u domovinu.
2003 - NATO je preuzeo komandu nad 5.000 vojnika međunarodnih mirovnih snaga u Kabulu (Avganistan). To je prva akcija Alijanse izvan Evrope od osnivanja NATO 1949. godine.
2003 - Pod pritiskom SAD predsednik Liberije Čarls Tejlor podneo je ostavku i napustio zemlju, zatraživši azil u Nigeriji. Liberiju već 14 godina potresa građanski rat.
2006 - U tajfunu Saomai, najsnažnijem koji je pogodio Kinu u proteklih 50 godina, poginulo je najmanje 436 osoba.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 12. avgust
450. Englezi u Stogodišnjem ratu Francuzima predali lučki grad Šerbur, čime je francuski kralj Šarl VII završio osvajanje Normandije.
1503. Rođen danski kralj Kristijan III. Na presto došao 1534, tokom građanskog rata protestanta i katolika. Kao pobornik Reformacije ustanovio Luteransku crkvu u Danskoj.
1687. Austrijska i mađarska vojska pod komandom Ludviga Vilhelma Badenskog u odlučujućoj bici kod Mohača pobedila tursku vojsku Mohameda IV.
1759. Ruske trupe generala Saltikova i austrijske pod Landonom u bici kod Kunersdorfa, u Sedmogodišnjem ratu, porazile prusku armiju, koju je predvodio kralj Fridrih II Veliki. Drezden pao u austrijske ruke.
1813. Austrija objavila rat Napoleonu.
1827. Umro engleski slikar, bakrorezac i pisac Vilijam Blejk, pesnik intuicije i mašte. Književnu slavu stekao zbirkama "Pesme iskustva" i "Pesme nevinosti", a kao slikar poznat po 21 ilustraciji za "Knjigu o Jovu" i ilustracijama Čoserovih "Kanterberijskih priča".
1848. Umro engleski inženjer i izumitelj Džordž Stivenson. Razvio i unapredio konstrukciju parne lokomotive, a njegova lokomotiva "Rokit" 1825. vukla prvi putnički voz u svetu na pruzi Stokton-Darlington. U Njukaslu 1823. osnovao prvu fabriku lokomotiva.
1849. Austrijska vojska uz pomoć Rusije ugušila Mađarsku revoluciju, nacionalni lider Lajoš Košut napustio zemlju.
1898. Potpisivanjem protokola kojim je Španija ustupila SAD Kubu i Portoriko završen Špansko-američki rat. SAD istovremeno anektirale Havaje.
1900. Umro austrijski velemajstor Vilhelm Štajnic, prvi zvanični svetski šampion u šahu. Titulu svetskog prvaka osvojio 1886. pobedom Johanesa Cukertorta, 10:5, uz pet remija. 1889. objavio "Udžbenik modernog šaha".
1914. Velika Britanija u Prvom svetskom ratu objavila rat Austro-Ugarskoj.
1914. Počela Cerska bitka, završena 20. avgusta pobedom srpske vojske nad austrougarskom. Prva srpska i saveznička pobeda u I svetskom ratu.
1922. Umro irski političar Artur Grifit, jedan od osnivača nacionalnog republikanskog pokreta Šin fejn 1905. 1921. predvodio delegaciju koja je s Velikom Britanijom zaključila sporazum o nezavisnosti Irske, 1922. izabran za prvog predsednika Irske Republike.
1925. Rođeni britanski blizanci Noris i Ros Mekverter, koji su osnovali Ginisovu knjigu rekorda. Rosa 1975. ubio pripadnik Irske republikanske armije.
1944. Proradio prvi naftovod pod morem, kojim je ispod Lamanša nafta isporučivana savezničkim snagama u Francuskoj. Kroz naftovod dnevno prolazilo 700 tona nafte.
1955. Umro nemački pisac Tomas Man, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1929. Po dolasku nacista na vlast u Nemačkoj 1933. emigrirao u Švajcarsku, a 1939. u SAD.
1960. SAD lansirale prvi komunikacijski satelit Eho 1.
1970. U okviru nove istočne politike, kancelar Nemačke Vili Brant u Moskvi potpisao sporazum kojim su se Zapadna Nemačka i SSSR odrekli sile u međusobnim odnosima i priznale postojeću granicu između dve nemačke države.
1976. Pripadnici libanske desnice, posle jednomesečne opsade i žestokih borbi, osvojili palestinski logor Tel el Zatar.
1978. Japan i Kina u Pekingu potpisali sporazum o miru i prijateljstvu.
1982. Umro američki filmski i pozorišni glumac Henri Fonda. Igrao u više od 80 filmova, a Oskara dobio za ulogu u svom poslednjem filmu, "Na zlatnom jezeru".
1984. U Los Anđelesu završene 23. Olimpijske igre, na kojima je učestvovalo 140 zemalja. Reprezentacija Jugoslavije osvojila sedam zlatnih medalja, četiri srebrne i sedam bronzanih.
1985. U avionskoj nesreći boinga 747 japanske kompanije Jal, na planini Osutaka blizu Tokija preživela četvoro od 524 putnika i članova posade.
1992. SAD, Kanada i Meksiko postigli sporazum o stvaranju jedinstvene zone slobodne trgovine, čime je stvoren najveći svetski trgovinski blok.
2000. U Barencovom moru potonula ruska nuklearna podmornica Kursk, posle dve eksplozije uzrokovane kvarom. U nesreći poginulo svih 118 članova posade.
2001. Kralj Kambodže Norodom Sihanuk parafirao zakon kojim je ustanovljen specijalni kambodžanski sud međunarodnog karaktera za suđenje bivšim vođama Crvenih Kmera za zločine protiv čovečnosti tokom vladavine od 1975. do 1979.
2001. Više od 11.000 stanovnika japanskog ostrva Okinava evakuisano pre demontiranja američke bombe teške 36 kilograma, preostale iz II svetskog rata.
2004. Umrla Džulija Čajld, kulinarska zvezda.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 13. avgust
1521. Španski osvajač Ernan Kortes zauzeo je i razorio, nakon tromesečne opsade, asteški grad Tenočtitlan.
1624. Francuski kralj Luj XIII postavio je za prvog ministra kardinala Rišeljea.
1792. Francuski revolucionari su uhapsili članove kraljevske porodice, tri dana nakon ukidanja monarhije i zbacivanja kralja Luja XVI.
1814. Holanđani su ustupili Velikoj Britaniji Rt Dobre Nade.
1820. Rođen je britanski muzikolog Džordž Grov, autor "Rečnika muzike i muzičara" (4 knjige 1879-89).
1826. Umro je francuski lekar Rene Teofil Jasint Lenak, koji je 1819. izumeo stetoskop.
1863. Umro je francuski slikar Ežen Delakroa, predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu. Ilustrovao je Geteovog "Fausta" i napisao "Dnevnik" u kojem je izložio zapažanja o umetnosti ("Danteova barka", "Ulazak krstaša u Carigrad", "Na barikadama 28. jula 1830.").
1868. U Peruu i Ekvadoru je počela serija zemljotresa u kojima je poginulo oko 25.000 ljudi.
1871. Rođen je nemački revolucionar Karl Libkneht, jedan od osnivača i vođa Komunističke partije Nemačke. Kao poslanik u Rajhstagu istupao je protiv nemačkog i međunarodnog imperijalizma i jedini je glasao protiv ratnih kredita u decembru 1914. Bio je jedan od vođa Novembarske revolucije u Nemačkoj 1918, ali je posle gušenja revolucije uhapšen i u januara 1919. ubijen zajedno s Rozom Luksemburg.
1899. Rođen je engleski filmski režiser Alfred Džozef Hičkok. Proslavio se kriminalističkim filmovima i filmovima strave, koji su postali klasika u tom žanru ("Ptice", "Psiho", "39 stepenica", "Sever-severozapad").
1902. Rođen je nemački inženjer Feliks Vankl, izumitelj rotacionog motora, koji je po njemu dobio naziv. Prvu ideju za taj motor patentirao je 1929, a 1939. avion Mešeršmit 209 sa eksperimentalnim Vanklovim motorom postigao je svetski rekord u brzini.
1910. Umrla je engleska medicinska sestra Florens Najtingel, koja je u Krimskom ratu (1853-56) organizovala prvu ekipu za negu ranjenika, a potom osnovala prvu školu za bolničarke.
1913. Rođen je kiparski arhiepiskop Makarios III, vođa pokreta za nezavisnost Kipra od Velike Britanije i prvi predsednik te mediteranske zemlje od 1960. do smrti 1977. Bio je i jedan od istaknutih lidera pokreta nesvrstanih zemalja.
1914. Francuska je u Prvom svetskom ratu objavila rat Austro-Ugarskoj.
1923. Mustafa Kemal Ataturk, postao je prvipredsednik Turske. Tokom vladavine do smrti 1938. sproveo je radikalne reforme u zemlji približivši Tursku Evropi.
1927. Rođen je kubanski revolucionar i državnik Fidel Ruz Kastro, pod čijim je vođstvom na Kubi svrgnuta diktatura Fulhensija Batistei izvedena socijalistička revolucija.
1961. Vlasti Istočne Nemačke zatvorile su granicu između Istočnog i Zapadnog Berlina kod Brandenburške kapije i počele izgradnju 155 kilometara dugačkog zida prema granici sa Zapadnom Nemačkom, koji je u narednih 38 godina bio simbol podeljene Nemačke i hladnoratovski simbol podeljenog sveta. Zid je probijen u novembru 1989, nakon čega se Nemačka ponovo ujedinila.
1964. U Velikoj Britaniji izvršene poslednje smrtne kazne vešanjem dvojice zatvorenka u Liverpulu i Mančesteru, osuđenih na smrt zbog ubistva.
1998. Švajcarske banke i jevrejske grupe postigle su sporazum kojim je predviđena suma od milijardu i 250 miliona dolara kompenzacije za žrtve holokausta u Drugom svetskom ratu.
2001. Politički lideri Makedonaca i Albanaca potpisali su u Ohridu mirovni sporazum kojim su okončani višemesečni sukobi ove dve etničke zajednice u Makedoniji.
2003. Libija i porodice žrtava bombaškog napada na Pan Am-ov avion nad jezerom Lokerbi postigli su dogovor o nadoknadi štete u visini od 2,7 milijardi dolara. U eksploziji tog aviona stradalo je 270 ljudi.
2003. Kod Goraždevca u terorističkom napadu na obali reke Bistrice, na kupanju, ubijena su dva srpska dečaka, a ranjena još četvorica.
2009. Umro je američki legendarni gitarista Les Pol koji je svojom električnom gitarom promenio tok muzike. Dobitnik je dva Gremija za album "Les Pul & Friends: American Made, World Played".
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 15. avgust
1057 - Ubijen je škotski kralj Magbet, koji je 17 godina ranije osvojio presto ubivši tadašnjeg škotskog kralja Dankana (Duncan). Magbetova vladavina inspirisala je Šekspira da napiše jednu od svojih najpoznatijih drama.
1534 - Španski monah Ignasio de Lojola osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, kojeg je papa Pavle III priznao šest godina kasnije.
1688 - Rođen je pruski kralj Fridrih Vilhelm , koji je tokom vladavine (1713-40) centralizovao administraciju i formirao jaku i disciplinovanu vojsku, pa se smatra
utemeljivačem pruskog militarizma.
1769 - U Ajačiju, na Korzici, rođen je francuski vojskovođa i car Napoleon Bonaparta, čiji su ratni uspesi omogućili političku i ekonomsku prevlast Francuske nad većim delom Evrope. Nakon poraza kod Vaterloa 1815. prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu gde je umro 1821.
1771 - Rođen je škotski pisac Volter Skot, autor istorijskih romana "Rob Roj", "Ajvanho", "Veverli". Skupljao je i narodne pesme i pisao epove iz istorije Škotske. Izdao je u engleskom prevodu i srpsku narodnu pesmu "Hasanaginica".
1834 - Britanski parlament usvojio je zakon o kolonizaciji Južne Australije.
1843 - U Kopenhagenu je otvoren čuveni Tivoli park.
1888 - Rođen je engleski pukovnik Tomas Edvard Lorens, arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao "Lorens od Arabije", kada je u Prvom svetskom ratu
(1917-18) poveo Arape u rat protiv Turske.
1914 - Prolaskom broda "Ankon" otvoren je Panamski kanal, prokop dug 81,6 kilometara, koji u najužem delu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920.
1916 - U bici na Somi u Prvom svetskom ratu prvi put je upotrebljen britanski tenk poznat kao "Veliki Bili".
1918 - SAD su prekinule diplomatske odnose sa Rusijom, nakon uspostavljanja boljševičke vlasti.
1944 - Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu počela je operacija "Dragon", čime je otvoren drugi front nakon iskrcavanja saveznika u Normandiji u junu.
1945 - Koreja je oslobođena od japanske kolonijalne vlasti nakon kapitulacije Japana u Drugom svetskom ratu. Poluostrvo je zatim podeljeno na komunistički sever i kapitalistički jug.
1947 - Stupio je na snagu akt o nezavisnosti Britanske Indije kojim su, posle 180 godina kolonijalne vladavine Velike Britanije, formirane Indijska Unija i Pakistan.
1948 - Južna Koreja je postala nezavisna država pod nazivom Republika Koreja, a za predsednika je izabran Singman Ri.
1950 - U zemljotresu u severoistočnoj indijskoj državi Asam poginulo je više od hiljadu ljudi.
1960 - Proglašena je nezavisnost afričke države Kongo-Brazavil, koji je od 1886. bio francuska kolonija pod nazivom Srednji Kongo.
1962 - Probijen je drumski tunel ispod Mon Blana, kojim je francuski grad Šamoni povezan sa italijanskom dolinom Aoste.
1965 - Koncert Bitlsa u Njujorku okupio je 55.600 ljudi, čime je postavljen svetski rekord u broju posetilaca i zaradi na pop koncertu.
1971 - Bahrein je stekao nezavisnost nakon 150 godina britanske kolonijalne vlasti.
1975 - U vojnom puču je ubijen predsednik Bangladeša šeik Mudžibur Rahman, prvi premijer nakon sticanja nezavisnosti u januaru 1972.
1990 - Predsednik Mihail Sergejevič Gorbačov vratio je sovjetsko državljanstvo Aleksandru Solženjicinu, dobitniku Nobelove nagrade za književnost, koji je 1974. pod pritiskom vlasti prinuđen da emigrira na Zapad.
1994 - U Sudanu je uhapšen i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svetskih terorista Iljič Ramires Sančes, poznat kao "Karlos Šakal".
1995 - Japan je, 50 godina nakon završetka Drugog svetskog rata, prvi put jasno izrazio žaljenje zbog ratnih akcija u regionu.
1996 - Nakon četiri godine ponovo je otvoren sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u Bosni (1992-95) sletali samo službeni avioni i avioni sa humanitarnom pomoći.
1998 - U jednom od najtežih terorističkih napada u Severnoj Irskoj tokom gotovo 30 godina nasilja, u eksploziji automobila-bombe u mestu Omag, poginulo je 29 ljudi.
2000 - Američki predsednik Bil Klinton svečano je predao rukovodeću funkciju u Demokratskoj partiji potpredsedniku Alu Goru.
2001 - Potpukovnik Vojske Republike Srpske Dragan Jokić dobrovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine koji ga je osumnjičio za ratne zločine počinjene nad Muslimanima u Srebrenici u julu 1995.
2001 - Makedonski parlament odobrio je dolazak 3.500 vojnika NATO u cilju razoružanja albanskih ekstremista.
2002 - Policija u Zimbabveu počela je da hapsi bele farmere koji su se oglušili o vladino naređenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodeljena crncima bezemljašima.
2005 - Posle 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze, što će omogućiti formiranje palestinske države.
2005 - U Helsinkiju je potpisan mirovni ugovor između Indonezije i pripadnika pobunjenika pokreta Aceh, čime je završen najduži konflikt, koji je trajao više od 30 godina i u kome je preko 12.000 ljudi izgubilo živote.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 16. avgust
1717 - U bici kod Beograda u austrijsko-turskom ratu, u kojoj sena strani Austrijanaca borilo i 6.000 Srba iz Vojvodine, princ Eugen Savojski (Eugene de Savoie) potukao je tursku vojsku i zauzeo Beograd. Požarevačkim mirom, koji je usledio 1718. Austriji je pripala severna Srbija, Banat i severna Bosna. Beograd je ostao pod austrijskom vlašću do 1739, kada su ga ponovo preuzeli Turci.
1819 - U talasu protesta engleskih radnika i pripadnika srednje klase, koji su tražili parlamentarne i druge reforme, u Mančesteru je ubijeno više ljudi, a nekoliko stotina ranjeno kada su vladine trupe poslate da rasture protestni miting.
1832 - Rođen je nemački psiholog, filozof i lingvista Vilhelm Vunt, osnivač eksperimentalne psihologije ("Principi fiziološke psihologije", "Uvod u psihologiju", "Psihologija naroda"- deset tomova).
1845 - Rođen je francuski fizičar Gabrijel Lipman, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1908, koji je pronašao process fotografisanja u prirodnim bojama. Konstruisao je i kapilarni elektrometar i zasnovao princip o održanju elektriciteta.
1858 - Predsednik SAD DŽejms Bjukenen ibritanska kraljica Viktorija razmenili su telegrafom čestitke povodom puštanja u rad prekookeanskog telegrafskog kabla. To su bile prve poruke poslate telegrafom preko okeana.
1913 - U Poljskoj je rođen izraelski državnik Menahem Begin, jedan od osnivača partije Likud. Kao premijer Izraela (1977-1983) potpisao je prvi mirovni ugovor sa Egiptom 1977, a 1978. dobio je Nobelovu nagradu za mir koju je podelio sa egipatskim predsednikom Anvarom el Sadatom.
1919 - Obrazovana je vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca pod predsedništvom Ljube Davidovića, sastavljena od predstavika Demokratske stranke (zajednice) i Socijaldemokratske partije.
1921 - Umro je kralj Petar I Karađorđević, kralj Srbije od 1903. Do 1918. i potom do smrti, Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Sahranjen je u porodičnoj grobnici Karađorđevića na Oplencu. Nasledio ga je sin Aleksandar I.
1949 - Umrla je američka novinarka Margaret Mičel autor popularnog romana "Prohujalo sa vihorom" koji je godinama bio bestseler i po kojem je snimljen istoimeni film.
1953 - U Iranu je pokušan državni udar, a šah Mohamed Reza Pahlavi je pobegao iz zemlje. Posle tri dana premijer Mohamed Mosadek je srušen, a šah se vratio na presto uz angloameričku pomoć.
1956 - Umro je američki filmski glumac mađarskog porekla Bela Blaško, poznat kao Bela Lugoši, tumač niza uloga Drakule u filmovima strave. Sahranjen je u Drakulinom ogrtaču.
1958 - Rođena je američka pevačica i glumica Madona Luiz Veronika Čikone, poznata kao Madona, jedna od najpopularnijih pevačica krajem 20. veka.
1960 - Kipar je stekao nezavisnost, a arhiepiskop Makarios postaoje prvi predsednik Republike.
1973 - Umro je američki mikrobiolog poreklom ukrajinski Jevrejin Selman Ejbraham Vaksman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1952. za pronalazak streptomicina.
1974 - Stupio je na snagu prekid vatre, postignut posredstvom UN,između kiparskih Grka i turskih snaga koje su 20. jula izvršile desant na severni deo ostrva. Jedna trećina Kipra ostala je pod turskom vlašću.
1977 - U Memfisu (Tenesi) je u 42. godini umro američki muzičarElvis Aron Prisli, "kralj roka", izuzetno popularan pedesetih i šezdesetih godina 20. veka. Prodao je više od 150 miliona ploča i igrao u dvadesetak filmova.
1984 - Umro je srpski pisac Dušan Radović, urednik dečjih redakcija Radija i Televizije Beograd i autor popularne emisije Studija B "Beograde, dobro jutro". Njegovom zaslugom obnovljen je čuveni dečiji list "Poletarac" (zbirke pesama "Poštovana deco", "Smešne reči", "Vukova azbuka", "Pričam ti priču", "Kapetan Džon Piplfoks").
1994 - Uprkos optužbi za teške izborne prevare, Hoakin Balager je sedmi put stupio na dužnost predsednika Dominikanske Republike.
1995 - Stupio je na snagu mirovni sporazum u Čečeniji, nakonšto su manje grupe čečenskih pobunjenika predale oružje, a ruske trupe počele povlačenje sa linije fronta.
1997 - Nemačka policija uhapsila je oko 220 ljudi, učesnika demonstracija koje su širom Nemačke organizovali neonacisti povodom 10-godišnjice smrti nacističkog lidera Rudolfa Hesa.
1999 - SAD su otvorile konzulat u bivšem Sajgonu, 25 godina nakon dramatične evakuacije njene ambasade u tom gradu na završetku Vijetnamskog rata.
2002 - U glavnom gradu Iraka Bagdadu pronađeno je telopalestinskog gerilskog vođe Sabri al-Bana, poznatijeg kao Abu Nidal. Bio je zakleti neprijatelj palestinskog predsednika Jasera Arafata. Njegova frakcija Revolucionalni front al-Fataha se 1974. godine izdvojila iz Arafatove Palestinske oslobodilačke organizacije (PLO), uz obrazlozenje da je PLO postao suviše umeren.
2002 - Monsunske poplave u Južnoj Aziji odnele su živote višeod 900 ljudi, a preko 25 miliona ljudi je raseljeno, jer su ostali bez kuća.
2003 - U pismu Savetu bezbednosti UN Libija je zvanično priznala odgovornost za teroristicki napad iznad škotskog mesta Lokerbi 1998. u kome je poginulo 270 ljudi. To priznanje je bilo uslov da se Libiji ukinu sankcije koje je SB uveo nakon tog napada.
2003 - U Saudijskoj Arabiji umro je u egzilu bivši ugandski diktator Idi Amin Dada. Za vreme njegove osmogodišnje diktature (1971-1979) masakrirano je oko 400.000 civila, mahom iz manjinskih etničkih zajednica, a optuživan je i za kanibalizam.
2005 - U avionskoj nesreći u zapadnoj Venecueli poginulo je svih 160 putnika, mahom turista.
2006 - U Brazilu je u egzilu umro bivši paragvajski dictator Alfredo Stresner. Na vlast u Paragvaju došao je vojnim udarom 1954. i tom zemljom je vladao do 1989. godine kada je svrgnut. Prema navodima humanitarnih organizacija za vreme njegove vladavine najmanje 900 osoba je nestalo, a više hiljada ljudi je mučeno.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 17. avgust
1552 - U Beogradu je štampana prva knjiga ćirilicom, poznata kao "Beogradsko četvoro jevanđelje". Knjigu, koja predstavlja dragocen izvor za upoznavanje prilika u Beogradu sredinom 16. veka, štampao je Trojan Gundulić, pripadnik dubrovačke kolonije u Beogradu.
1629 - Rođen je Jan Sobjeski, poljski kralj (1674-96), nacionalni heroj koji se uspešno borio protiv Švedske, Turske, Tatara i Kozaka. Slavljen je kao spasitelj Evrope, kada je 1683. oslobodio Beč turske opsade i time sprečio prodor Turske u srednju Evropu.
1743 - Mirom u Abou, kojim je Rusiji pripao južni deo Finske, okončan je rusko-švedski rat (1741-43).
1753 - Rođen je češki slavista Jozef Dobrovski, najznačajnija ličnost češkog narodnog preporoda, autor gramatike češkog jezika i "Udžbenika staroslavenskog jezika" (1822), prve naučne gramatike staroslavenskih jezika.
1786 - Rođen je američki nacionalni junak i političar Dejvi Kroket, član Kongresa SAD od 1827. do 1831. i od 1833. do 1835. Poginuo je u martu 1836. braneći tvrđavu Alamo od Meksikanaca.
1786 - U Potsdamu je umro pruski kralj Fridrih II Veliki, koji je tokom vladavine od 1740. do smrti stvorio od Pruske evropsku silu. Nasledio ga je Fridrih Vilhelm II.
1850 - Danska je prodala Velikoj Britaniji sva utvrđenja i vlasnička prava nad Zlatnom obalom u Africi.
1879 - Osnovana je Francuska kompanija za izgradnju Panamskog kanala na čelu sa Ferdinandom de Lesepsom. Kompanija je bankrotirala 1889. izazvavši veliki politički skandal u Francuskoj, a gradnju kanala nastavile su SAD, nakon što su 1902. Otkupile francusku koncesiju, dotad izvršene radove i znatan deo opreme za 40 miliona dolara i osnovale Zonu Panamskog kanala (1903).
1878 - Rođen je Isidor Bajić, istaknuti kompozitor i pedagog, osnivač jedne od najstarijih srpskih muzičkih škola sa sedištem u Novom Sadu, koja nosi njegovo ime.
1887 - Rođen je Karlo I, poslednji austrijski car (1916-18) i ugarsko-hrvatski kralj (1916-19), naslednik Franca Jozefa I. Nakon neuspelih pokušaja da u toku Prvog svetskog rata sklopi separatni mir i monarhiju reformiše u federalnu državu, bio je prinuđen da se odrekne prestola i emigrira u Švajcarsku.
1896 - Džorž Karmak otkrio je zlato u pritoci reke Klondajk u Kanadi, izazvavši jednu od najmasovnjih "zlatnih groznica".
1908 - Umro je srpski pisac Radoje Domanović, majstor političke satire, koja u njegovim najboljim pripovetkama ("Stradija", "Vođa", "Danga") doseže nivo univerzalne kritike ljudske naravi i društvenih institucija.
1941 - Nemci su u Drugom svetskom ratu obesili na Terazijama u centru Beograda tela petorice srpskih rodoljuba.
1943 - Savezničke snage uspostavile su, u Drugom svetskom ratu, kontrolu na Siciliji.
1945 - Vođa indonežanske borbe za nezavisnost Ahmed Sukarno proglasio je nezavisnost Indonezije od Holandije i osnivanje jedinstvene Republike Indonezije. Holandija je priznala suverenitet Indonezije tek 1949, nakon četvorogodišnjeg indonežansko-holandskog rata.
1960 - Afrička država Gabon stekla je nezavisnost od Francuske.
1962 - Čuvari Berlinskog zida ranili su 18-godišnjeg Petera Fehtera kada je pokušao da pobegne preko Berlinskog zida i pustili ga da umre od gubitka krvi. Taj slučaj postao je simbol tragedije do koje je dovelo podizanje zida između Istočne i Zapadne Nemačke, a dvojica čuvara optuženi su u julu 1996. Za ubistvo bez predumišljaja.
1976 - U zemljotresu koji je izazvao ogromne talase, na filipinskom ostrvu Mindanao poginulo je oko 8.000 ljudi.
1985 - U eksploziji automobila-bombe u hrišćanskom delu Bejruta poginulo je 60 i povređeno 100 ljudi.
1987 - Nemački ratni zločinac Rudolf Hes, zamenik Adolfa Hitlera, izvršio je samoubistvo u 93. godini u berlinskom zatvoru Špandau, u kome je izdržavao kaznu doživotne robije na koju je osuđen u Nirnberškom procesu 1946.
1988 - Od eksplozije bombe podmetnute u vojni avion poginuo je pakistanski diktator, general Mohamed Zija ul Hak. Sa predsednikom Pakistana poginuo je i ambasador SAD u Islamabadu Arnold Rafel.
1990 - Nakon najave Srpskog nacionalnog veća da će raspisati referendum o autonomiji Srba u Hrvatskoj, specijalne snage hrvatske policije napale su policijske stanice u srpskim opštinama Obrovac i Benkovac. Srbi su odgovorili podizanjem barikada na saobraćajnicama, čime je počela pobuna Srba u Kninskoj krajini.
1996 - Sa kosmodroma u Bajkonuru u vasionu je poletela prva Francuskinja, Klaudija Andre Dešaj, koja je potom provela 16 dana u naučnoj misiji na ruskoj svemirskoj orbitalnoj stanici "Mir".
1999 - U najtežoj prirodnoj katastrofi u istoriji Turske, u zemljotresu sa epicentrom kod grada Izmit, 150 kilometara zapadno od Istanbula, poginulo je više od 30.000 ljudi.
2001 - Nezadovoljna radom vlade Srbije, Demokratska stranka Srbije donela je odluku da povuče svoje predstavnike iz vlade. Bio je to početak ozbiljne krize u Demokratskoj opoziciji Srbije (DOS) koja je izbornom pobedom u septembru 2000. srušila desetogodišnji režim Slobodana Miloševića.
2004 - Umro je Žerard Suzej jedan od najvećih francuskih baritona.
2005 - Umro je bolivijski fotograf Fredi Alborta koji je 1967. snimio čuvenu fotografiju ubijenog legendarnog gerilskog vođe Če Gevare.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 18. avgust
1649 - Turski sultan Ibrahim je smenjen i ubijen. Nasledio ga je Muhamed IV.
1708 - Britanci su zauzeli Sardiniju.
1805 - Srbi su na brdu Ivankovac kod Ćuprije, u jednoj od najvećih bitaka tokom Prvog srpskog ustanka, prvi put potukli tursku vojsku.
1812 - Napoleon Bonaparta je u bici kod Smolenska porazio rusku vojsku i nastavio da napreduje prema Moskvi.
1830 - Rođen je Franc Jozef I, austrijski car od 1848, a od 1867. car Austro-Ugarske monarhije do smrti u septembru 1916. Godine 1878. okupirao je, a potom anektirao Bosnu i Hercegovinu. Atentat na njegovog bratanca nadvojvodu Franca Ferdinanda u Sarajevu 1914. iskoristio je kao povod da objavi rat Srbiji, što je bio i povod početku Prvog svetskog rata.
1831 - Rođen je srpski kompozitor, pijanista i horovođa Kornelije Stanković, poznat po zapisima i harmonizacijama srpskog crkvenog pojanja, koje je dotada bilo sačuvano samo usmenom tradicijom. Izdao je šest svezaka "Srpskih narodnih pesama", koje je harmonizovao za hor, za glas i klavir, ili samo za klavir.
1850 - Umro je francuski pisac Onore de Balzak, čije se opsežno delo "Ljudska komedija", sastavljeno od oko 100 romana, smatra svojevrsnim dokumentom francuskog društva u prelomnim godinama njegove istorije ("Evgenija Grande", "Čiča Gorio", "Izgubljene iluzije", "Seljaci", "Rođaka Beta").
1870 - U najvećoj bici u Francusko-pruskom ratu kod Gravelota Prusi su pobedili Francuze i naneli im teške gubitke (više od 30.000 poginulih).
1872 - Umro je srpski pisac Petar Preradović, uz Vraza i Mažuranića najveći pesnik ilirskog pokreta u Hrvatskoj (zbirke pesama "Prvijenci", "Nove pjesme").
1896 - Francuska je okupirala Madagaskar i proglasila ga kolonijom. Madagaskar je nezavisnost stekao 1960.
1897 - Rođen je crnogorski slikar Milo Milunović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od osnivača i prvih predavača na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu (1937). Posle Drugog svetskog rata osnovao je Umetničku školu u Cetinju.
1914 - Nemačka je objavila rat Rusiji; presednik SAD Vudro Vilson je proklamovao neutralnost SAD u Prvom svetskom ratu.
1933 - Rođen je američki filmski režiser poljskog porekla Roman Polanski, dobitnik Oskara za film "Kineska četvrt". Proslavio se filmom "Nož u vodi" posle čega je otišao iz Poljske u SAD i postao jedan od najpoznatijih režisera ("Rozmarina beba", "Makbet", "Tesa").
1948 - U Beogradu je potpisana Dunavska konvencija, kojom je dogovoreno da u upravljanju Dunavom i njegovom plovidbom učestvuju samo priobalne zemlje. Osnovana je i Dunavska komisija sa sedištem u Budimpešti.
1954 - Džejms Vilkins je postao prvi crnac u američkoj istoriji koji je učestvovao u zasedanju vlade SAD. Sednici je prisustvovao kao pomoćnik ministra rada, jer su ministar i njegov zamenik bili odsutni.
1960 - U Ilinoisu u SAD plasirana je na tržište prva oralna pilula za kontracepciju "Enovid 10".
1964 - Sportistima Južne Afrike zabranjeno je da učestvuju na Olimpijskim igrama zbog politike aparthejda u toj zemlji.
1990 - Jugoslavija je treći put postala svetski prvak u košarci na 11. svetskom šampionatu u Argentini. Prvi put je osvojila titulu 1970. u Ljubljani, a drugi put 1978. u Manili.
1993 - SAD su optužile Sudan da podržava međunarodni terorizam i isključile tu zemlju iz najvećeg broja programa američke pomoći.
1999 - U Tel Avivu je umro vodeći izraelski dramski pisac Hanoh Levin (Hanoć). Majstor igre rečima hebrejskog jezika i alegorije napisao je 34 dramska dela od kojih je najpoznatije "Kraljica od Batuba".
2000 - Indijansko pleme za koje se verovalo da je nestalo pre 80 godina, locirano je u džunglama amazonske države Akre u Brazilu.
2001 - U velikim požarima, posle višenedeljne suše u državi Vašington, izgorelo je vise od 37.200 hektara širom istočnog dela zemlje.
2005 - Umro je najbogatiji čovek Čilea i rudarski magnat Androniko Lukšić.
2009 - Umro je bivši južnokorejski predsednik i dobitnik Nobelove nagrade za mir Kim Dea-Jung, koji je zaslužan za istorijski samit Severne i Južne koreje 2000. i susret sa severnokorejskim liderom Kim Džong-Ilom iste godine.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Vremeplov (19. avgust 2012)
Srpski književnik Danko Popović rođen na današnji dan 1928. godine. Jednog od najvećih liričara 20. veka Federika Garsiju Lorku, 19. avgusta 1936. godine streljali su frankisti.
Na današnji dan 1928. godine rođen je srpski književnik Danko Popović. Pravni fakultet završio je u Beogradu, gde je proveo najveći deo života. Autor je više pripovedaka, eseja i romana, filmskih scenarija, radijskih i televizijskih drama, a postao je poznat romanom Knjiga o Milutinu, verovatno najtiražnijim romanom srpske književnosti druge polovine 20. veka. Dela: romani - Gospodari, Oficiri, Svinjski ujed, Udovice, Čarapići, Kuća Lukića, Konak u Kragujevcu, pripovetke Svečanost i Kukurek i kost, knjige eseja Vreme laži, Događaji i priviđenja, Na krstu i raskršću, Nespokoji, Božur i trnje, Seobe stare i nove i Četiri vetra. Umro je u Beogradu 7. avgusta 2009. godine.
Španskog pisca, muzičara i slikara Federika Garsiju Lorku (Fuantevakeros, 15.6.1899 - Granada, 19.8.1936), jednog od najvećih liričara 20. veka, 1936. godine na današnji dan streljali su frankisti u Visnaru kraj Granade. Njegove pesme pisane su duboko samosvojnim jezikom po formi bliskom nadrealističkom maniru. Nazivali su ga "andaluzijski slavuj", pošto je njegovo delo prožeto duhom i bojama španskog juga. Višestruko obdaren, bio je omiljen za života, a posle tragične smrti postao je najčitaniji svetski pesnik. Dela: zbirke pesama Ciganski romansero, Pesnik u Njujorku, Knjiga pesama, Pesme, Tamaritski divan, poema Kante Hondo, tužbalica Plač za Ignasijom Sanćesom Mehijasom, drame Leptirove čarolije, Marijana Pineda, Čudesna obućarka, Don Kristobalovo malo pozorište, Ljubav don Perlimplina, Belise u njihovom vrtu, Donja Rosita neudata, Krvava svadba, Jerma, Dom Bernarda Albe.
14. - Umro Oktavijan Avgust, rimski car
(23.9.63. p.n.e - Nola, 19.8.14. n.e.)
1662 - Umro Blez Paskal, francuski filozof, matematičar i fizičar
(Klermon Feran, 19.6.1623 - Pariz, 19.8.1662)
1741 - Danski moreplovac Vitus Jonas Bering otkrio Aljasku
1819 - Umro Džems Vat, škotski inženjer, konstruktor parne mašine
(Grinok, 19.1.1736 - Hitfild, 19.8.1819)
1871 - Rođen Orvil Rajt, američki pilot i konstruktor aviona, sa bratom Vilburom izveo prvi let u istoriji vazduhoplovstva
(Dejton, 19.8.1871 - podaci o smrti nepoznati)
1883 - Rođena Gabrijela-Koko Šanel, francuska modna kreatorka
(Somur, 19.8.1883 - Pariz, 10.1.1971)
1893 - Zlatibor postao turističko mesto
1899 - Rođen German (Hranislav Đorić), srpski patrijarh
(Jošanička banja, 19.8.1899 - Beograd, 27.8.1991)
1907 - Rođen Radovan Zogović, književnik i prevodilac
(Mašnica, 19.8.1907 - Beograd, 4.1.1986)
1922 - Rođen Predrag Knežević Kneža, novinar i urednik Radio Beograda, bard sportskog novinarstva
(Kruševac, 19.8.1922 - Beograd, 7.8.2008)
1929 - Umro Sergej Pavlovič Djagiljev, ruski baletski koreograf
(Gruzin, 19.3.1872 - Venecija, 19.8.1929)
1933 - Školski brod "Jadran" upisan u flotnu listu Kraljevske Ratne mornarice
1945 - Rođen Bil Klinton, američki političar i državnik, predsednik SAD
(Houp, 19.8.1945)
1945 - Rođen Jan Gilan, engleski pevač, kompozitor i pesnik, član grupe "Dip Parpl"
(Hautslou, 19.8.1945)
1983 - Umro Aleksandar Ranković, političar, načelnik OZNA, ministar unutrašnjih poslova Srbije, narodni heroj
(Draževac, 28.11.1909 - Dubrovnik, 19.8.1983)
1990 - Pobedom nad Sovjetskim Savezom na 11. svetskom prvenstvu u Argentini Jugoslavija treći put postala svetski šampion u košarci
1996 -Udes ruskog transportnog aviona "iljušin" u blizini aerodroma "Beograd"
1997 - Umrla Maja Dimitrijević, pozorišna, filmska i TV glumica
(Zagreb, 10.1.1926 - Beograd, 19.8.1997)
2000 - Predstavljen Ugovor sa narodom Demokratske opozicije Srbije
2003 - Poginuo Seržo Vijeira de Melo, brazilski diplomata, specijalni predstavnik UN u Iraku
(Rio de Žaneiro, 15.3.1948 - Bagdad, 19.8.2003)
2007 - Umro Slobodan Kojić, akademski slikar
(18.5.1955 - 19.8.2007)
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 20. avgust
1741 - Ruski moreplovac danskog porekla Vitus Jonas Bering otkrio je Aljasku.
1854 - Umro je nemački filozof Fridrih Vilhelm Šeling, jedan od tvoraca nemačkog idealizma ("Ideje za filozofiju prirode", "Filozofija mitologije", "Filozofija i
religija").
1860 - Rođen je francuski državnik Rejmon Poenkare, predsednik Francuske od 1913. do 1920, član Francuske akademije nauka. Bio je premijer i ministar inostranih poslova 1912-13. i ponovo premijer 1922-24 i 1926-29.
1872 - Prestao je da izlazi list "Danica", najznačajniji književni časopis srpskog romantizma, koji je od februara 1860. tri puta mesečno štampan u Novom Sadu. List, koji je okupljao mlade srpske pesnike romantičare, Jakova Ignjatovića, Đuru Jakšića, Jovana Jovanovića Zmaja, Lazu Kostića, pokrenuo je i uređivao pisac
i pravnik Đorđe Popović.
1877 - Rođen je srpski književni kritičar i istoričar književnosti Jovan Skerlić, profesor Beogradskog univerziteta i član Srpske kraljevske akademije.
1884 - Nakon četiri godine gradnje, svečano je otvorena zgrada Beogradske železničke stanice sa koje je nekoliko dana kasnije krenuo prvi voz tek izgrađenom prugom Beograd-Niš.
1901 - Rođen je italijanski pesnik Salvatore Kvazimodo, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1959. ("Vode i zemlje", "Dati i imati", "Miris eukaliptusa", "Život nije san").
1940 - U Meksiko Sitiju smrtno je ranjen ruski revolucionar Lav Davidovič Bronštajn, poznat kao Lav Trocki, jedan od vođa Oktobarske revolucije. Ubistvo je planinarskim pijukom (cepinom) izvršio španski komunista Ramon Merkader, po Staljinovom nalogu. Trocki, koji je po dolasku Staljina na vlast bio njegov blizak
saradnik, a potom žestok protivnik, podlegao je ranama narednog dana.
1941 - U Požarevcu je rođen Slobodan Milošević, od 1997. do 2000. predsednik SR Jugoslavije. Bio je predsednik Srbije u vreme raspada bivše SFR Jugoslavije i krvavih ratova koje je taj raspad izazvao u Hrvatskoj i Bosni (1991-1995). Juna 2001. isporučen je Međunarodnom sudu za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije u Hagu gde je i umro 2006 godine.
1944 - Rođen je indijski državnik Radživ Gandi, premijer Indije od 1984. do novembra 1989. kada je izgubio na izborima. Ubijen je 21. maja 1991. u atentatu tokom predizborne kampanje, podelivši tako sudbinu majke Indire koja je kao indijski premijer ubijena u atentatu 1984. godine.
1949 - Mađarska skupština prihvatila je sovjetski model državnog uređenja i promenila naziv države u Narodna Republika Mađarska.
1968 - Trupe SSSR i drugih članica Varšavskog pakta ušle su u Čehoslovačku da bi onemogućile sprovođenje reformi Aleksandra Dubčeka ("Praško proleće").
1975 - SAD su lansirale iz Kejp Kanaverala vasionski brod "Viking I" na Mars, gde je stigao u julu 1976.
1980 - Italijanski alpinista nemačkog porekla Rajnhold Mesner je prvi uspeo da se sam popne na najviši vrh sveta Mont Everest bez upotrebe kiseonika. Mesner je jedan od retkih alpinista koji je osvojio svih 14 vrhova viših od 8.000 metara - koliko ih ukupno ima na svetu.
1983 - Umro je Aleksandar Ranković, nekadašnji potpredsednik SFRJ, šef službe Državne bezbednosti i član najvišeg državnog i partijskog rukovodstva. Ranković je do Brionskog plenuma (1. jula 1966) kada je smenjen sa svih funkcija, bio jedan od najbliskijih saradnika Josipa Broza Tita.
1988 - U Titogradu (Podgorici) i Kolašinu počeli su masovni mitinzi protiv tadašnjeg komunističkog rukovodstva Crne Gore. Narednih meseci masovni protesti zahvatili su celu republiku, partijsko i republičko rukovodstvo podnelo je ostavke u januaru 1989, a na vlast su došli Momir Bulatović, Milo Đukanović i Svetozar
Marović.
1988 - Stupio je na snagu sporazum o prestanku osmogodišnjeg rata Irana i Iraka, koji su posrednici UN postigli sa zaraćenim stranama 8. avgusta.
1991 - U Moskvi je uveden policijski čas, Boris Jeljcin ukazom je preuzeo komandu nad oružanim snagama SSSR lociranim u Rusiji, nakon što su antireformske snage pokušale da u noći između 19. i 20. avgusta izvrše državni udar i obore s vlasti poslednjeg lidera SSSR Mihaila Gorbačova.
1991 - Baltička republika Estonija proglasila je nezavisnost od SSSR.
1994 - U Parizu je umro poznati jugoslovenski reditelj Aleksandar Saša Petrović (65) dobitnik specijalne nagrade Kanskog festivala 1967. za film "Skupljači perja". Sedamdesetih godina 20. veka pripadao je grupi umetnika "crnog talasa" koji su bili pod snažnim pritiskom tadašnjeg komunističkog režima.
1994 - Na Palama, Republika Srpska i Republika Srpska Krajina proglasile su ujedinjenje i usvojile dokument o prisajedinjenju SR Jugoslaviji.
1996 - Ruske trupe opkolile su Grozni, hiljade izbeglica napustile su glavni grad Čečenije. Rat u Čečeniji počeo je u decembru 1994. kada je Boris Jeljcin poslao trupe da uguše pokret za nezavisnost te bivše sovjetske republike.
1996 - U udesu transportnog aviona "Iljušin 76" ruske kompanije "Sper erlajnz" blizu piste beogradskog aerodroma u Surčinu, poginulo je svih 12 ljudi u letelici. Prethodno je avion, koji je iz Beograda poleteo ka Malti, zbog otkazivanja navigacione opreme i sistema radio veza, kružio nad gradom oko tri sata, pokušavajući da se oslobodi goriva, ali je prilikom prinudnog sletanja promašio pistu.
1998 - SAD su bombardovale jednu fabriku u Sudanu i nekoliko poligona za vojnu obuku u Avganistanu, tvrdeći da su mete povezane sa terorističkim napadima na ambasade SAD u Keniji i Tanzaniji 13 dana ranije u kojima je poginulo najmanje 226 ljudi.
1999 - U bolnici u Minsteru u nemačkoj pokrajini Severna Rajna-Vestfalija umrla je Raisa Gorbačov, supruga poslednjeg lidera SSSR Mihaila Gorbačova.
2003 - Argentinski Senat poništio je amnestije vojnim oficirima koji su mučili i ubijali levičare u periodu od 1976-1983.
2006 - Umro je fotograf Džo Rozental autor jedne od najpoznatijih ratnih fotografija sa Ivo Džime, koja pokazuje kako američki vojnici na tom ostrvu, pred kraj Drugog svetskog rata, podižu zastavu. Za taj snimak Rozental je 1945. dobio Pulicerovu nagradu.
|
|
|
|
|
|
|
Nina
|
|
Moderator
Pridružio se: 13 Apr 2012, 14:33
Postovi: 5555
|
Na današnji dan, 21. avgust
1690 - Austrijski car Leopold I doneo je ukaz, poznat kao"Privilegij" kojim su Srbi na teritoriji Austrije dobili određene povlastice. "Privilegij" je garantovao slobodu vere, upotrebu Julijanskog kalendara i pravo izbora arhiepiskopa i drugih sveštenika.
1780 - Rođen je slovenački slavista Jernej Bartol Kopitar. Zasrpsku kulturu značajan je kao pomagač i zaštitnik Vuka Stefanovića Karadžića kojeg je podstakao da skuplja narodne umotvorine i da napiše gramatiku i rečnik srpskog jezika.
1897 - Engleski lekar Ronald Ros otkrio je vrstu komaraca koji prenose malariju što je bilo presudno za suzbijanje bolesti koja je uzrokovala smrt miliona ljudi. Ros je jedan od prvih dobitnika Nobelove nagrade za medicinu (1902).
1911 - Italijanski konobar Vićenco Peruđa ukrao je iz pariskog muzeja "Luvr" sliku "Mona Liza" Leonarda da Vinčija. Slika je pronađena i vraćena u muzej 1913. godine.
1941 - Umro je Rabindranat Tagore, indijski pisaci filozof, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1913. ("Gradinar", "Gitandžali").
1944 - U Dambarton Ouksu kod Vašingtona počela je konferencijapredstavnika SSSR, SAD, Velike Britanije i Kine o osnivanju četiri glavna organa UN - Saveta bezbednosti, Generalne skupštine, Međunarodnog suda pravde i stalnih sekretarijata.
1958 - Umro je srpski kompozitor i dirigent Stevan Hristić,jedan od osnivača Muzičke akademije u Beogradu, šef Beogradske filharmonije, dirigent u Narodnom pozorištu, direktor Opere, član Srpske akademije nauka i umetnosti i prvi predsednik Saveza kompozitora Jugoslavije (balet "Ohridska legenda", opera "Suton", scenska muzika).
1959 - Bagdadski pakt, vojno-politički savez između Turske,Velike Britanije, Irana i Pakistana, pod vodstvom SAD, koji je stupio na snagu 1955, promenio je naziv u CENTO pakt nakon što se Irak povukao iz saveza.
1960 - Džomo Kenijata, nacionalni lider Kenije,pušten je iz zatvora nakon devet godina robije na koju su ga osudile britanske vlasti pod optužbom da je vođa nacionalističke organizacije Mau Mau. Po povratku u Najrobi postao je predsednik Kenijske afričke nacionalne unije, a nakon proglašenja nezavisne Republike Kenije (12. decembra 1964) postao je predsednik i premijer.
1964 - Umro je italijanski političar Palmiro Toljati, jedan od osnivača Komunističke partije Italije 1921. i njen generalni sekretar od 1927. do 1964. godine. Koncepcijom "italijanskog puta u socijalizam" radikalno je raskinuo sa staljinističkom verzijom socijalizma.
1968 - Trupe članica Varšavskog pakta, izuzev Rumunije,okupirale su Čehoslovačku. Oko 200.000 vojnika zauzelo je sve značajne punktove u zemlji. Time je ugušeno "Praško proleće", pokušaj Komunističke partije ČSR sa Aleksandrom Dubčekom na čelu da reformiše sistem. Ovom okupacijom ustoličen je princip "ograničenog suvereniteta" istočnoevropskih komunističkih zemalja.
1975 - SAD su ukinule 12-godišnju zabranu izvoza na Kubu, ali je embargo na direktnu trgovinu Kube i SAD ostao na snazi.
1983 - Vođa filipinske opozicije Benjino Akino ubijen je po izlasku iz aviona na aerodromu u Manili prilikom povratka iz trogodišnjeg izbeglištva u SAD. Ubistvo je organizovao filipinski diktator Ferdinand Markos uklonivši tako najozbiljnijeg protivkandidata na izborima 1984. godine.
1990 - Na centralnom gradskom trgu u Pragu 100.000 ljudi prvi put je slobodno obeležilo godišnjicu invazije Varšavskog pakta na Čehoslovačku (1968).
1991 - Masa demonstranata sukobila se u Moskvi sa specijalnim jedinicama koje su napale zgradu ruskog parlamenta. Demonstranti su razbijali prozore na zgradi KGB, Ljubjanki i srušili spomenik Feliksu Đeržinskom. Nakon 60 sati provedenih u kućnom pritvoru na Krimu, sovjetski predsednik Mihail Gorbačov vratio se u Moskvu i preuzeo kontrolu nad državom nakon neuspelog državnog udara pristalica tvrde struje sovjetskih komunista.
1991 - Latvija je proglasila nezavisnost od Sovjetskog Saveza.
1991 - Hrvatske vlasti počele su blokadu kasarni JNA u Hrvatskoj i uskratile im snabdevanje strujom, hranom i vodom. U narednim danima eskalirali su sukobi između JNA i hrvatske vojske u mnogim delovima Hrvatske.
1993 - Mirovne snage UN ušle su, prvi put nakon dva meseca, u muslimanski deo Mostara (BiH), gde su zatekle 55.000 ljudi na ivici gladi. Borbe između hrvatskih i muslimanskih snaga u Mostaru počele su u maju 1993. godine.
1999 - Načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije general armije Dragoljub Ojdanić izjavio je da su u agresiji NATO-a na SR Jugoslaviju živote izgubila 524 pripadnika VJ, a da se 37 vode kao nestali.
2000 - Slovenački plivač Martin Strel, koji je pod motom "Zamir, prijateljstvo i čiste vode" plivao Dunavom od izvorišta u Nemačkoj do ušća u Crno more, oborio je rekord i ušao u Ginisovu knjigu sa više od 2.900 preplivanih kilometara. Strel je u taj pohod krenuo 25. juna.
2000 - Predsednik Demokratske Republike Kongo, Loran Kabila proglasio je privremenu skupštinu, prvo zakonodavno telo od kad je on preuzeo vlast, u maju 1997. godine.
2001 - Arhiva Nacionalne bezbednosti, istraživačke organizacije sa sedištem u SAD, objavila je dokument koji pokazuje da su zvaničnici SAD znali za umešanost vlade Ruande u genocid 1994. godine, kada su Huti ubili oko 800.000 Tutsija. Mnoge zapadne zemlje su tada odbile da intervenišu.
2002 - Nekada najtraženiji palestinski terorista na svetu, Abu Nidal, izvršio je samoubistvo u Iraku, gde je u poslednje vreme ilegalno boravio.
2005 - Bivši poljski predsednik general Vojčeh Jeruzelski izvinio se, prvi put posle gotovo četiri decenije, što je naredio poljskim vojnicima da učestvuju u intervenciji Varšavskog pakta u Čehoslovačkoj 1968. godine.
|
|
|
|
|
|
|
|
| Korisnici koji su trenutno na forumu: Nema registrovanih korisnika i 27 gostiju |
|
Ne možete postavljati nove teme u ovom forumu
Ne možete odgovarati na teme u ovom forumu
Ne možete monjati vaše postove u ovom forumu
Ne možete brisati vaše postove u ovom forumu
|
|
|
