|
| Autoru |
Poruka |
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 4. avgust 1578 - Pokušaj Portugalije da zauzme Maroko propao je porazom u bici kod Alkazarkivira, u kojoj su poginuli portugalski kralj Sebastijan, kralj od Feza i mavarski pretendent na presto.
1704 - U ratu za špansko nasleđe, englesko-holandske snage su zauzele španski grad Gibraltar.
1789 - Parlament Francuske je, tokom Francuske revolucije, ukinuo sve privilegije feudalaca.
1791 - Potpisan je Svištovski mir kojim je određena granica između Austrije i Otomanskog carstva.
1792 - Rođen je Persi Biš Šeli jedan od najznačajnijih pesnika engleskog romantizma. Buntovnik protiv političkih, društvenih i verskih stega, napustio je Englesku i poslednje godine života proveo u Italiji, gde se 1822. utopio u brodolomu na jedrenju ("Kraljica Mab", "Oslobođeni Prometej", "Oda zapadnom vetru", "Ševa").
1859 - Rođen je norveški pisac Knut Hamsun dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1920. Za vreme Drugog svetskog rata, kao simpatizer Kvislingove pronemačke vlade i nacista izgubio je popularnost, a posle rata, već u dubokoj starosti, osuđen je na visoku novčanu kaznu zbog saradnje sa okupatorom ("Glad", "Pan", "Plodovi zemlje").
1875 - Umro je danski pisac Hans Kristijan Andersen. Mada prvi književni uspeh duguje romanu "Improvizator" (1835), svetsku slavu stekao je kao autor oko 200 kratkih pripovedaka, koje se smatraju najlepšim bajkama za decu.
1907 - Umro je norveški kompozitor, pijanista i dirigent Edvard Grig, predstavnik poznog romantizma, koji je inspirišući se nacionalnim folklorom afirmisao norvešku muziku u svetu (klavirski koncert u a-molu, "Per Gint", "Sigrud Jorsalfar").
1914 - Nemačke trupe napale su Belgiju, Velika Britanija je objavila rat Nemačkoj, a SAD su proglasile neutralnost.
1916 - Danska je za 25 miliona dolara ustupila SAD deo Zapadno indijskih ostrva, uključujući Devičanska ostrva.
1944 - Gestapo je u skrovištu u Amsterdamu uhapsio porodicu Frank i još četvoro Jevreja i deportovao ih u koncentracioni logor. Posle rata otkriven je dnevnik 14-godišnje Ane Frank, koji predstavlja jedan od najpotresnijih dokumenata o stradanju Jevreja u Drugom svetskom ratu.
1954 - Britanski supersonični borbeni avion "Elektrik Lajtning P-1" izveo je svoj prvi let.
1977 - Umro je nemački filozof Ernst Bloh. U obimnom delu koje obuhvata probleme filozofije, istorije, religije i etike, posebno se bavio analizom fenomena utopije ("Duh utopije", "Tomas Mincer kao teolog revolucije", "Nasleđe ovog vremena").
1983 - Betino Kraksi je, kao prvi socijalista, preuzeo dužnost premijera Italije, postigavši rekord u dužini opstanka jedne vlade Italije posle Drugog svetskog rata.
1992 - Milioni crnaca okončali su dvodnevni generalni štrajk protiv vlade belaca u Južnoj Africi, tokom kojeg je poginulo 30 ljudi.
1993 - Japanske vlasti zvanično su se izvinile ženama koje su tokom Drugog svetskog rata bile seksualne robinje japanskih vojnika.
1993 - Snage bosanskih Srba osvojile su sve ključne položaje na planini Igman iznad Sarajeva i zatvorile obruč oko grada.
1994 - Pošto je Skupština Republike Srpske odbila mirovni plan Kontakt grupe za Bosnu, SR Jugoslavija je prekinula političke i ekonomske odnose sa bosanskim Srbima i zatvorila granicu na reci Drini.
1995 - Hrvatska vojska je, u operaciji "Oluja", ušla u srpsku enklavu (Republika Srpska Krajina), zonu pod zaštitom UN. Oko 250.000 Srba napustilo je svoje domove i krenulo, u najvećem izbegličkom talasu u Evropi od Drugog svetskog rata, prema Bosni i SR Jugoslaviji.
1997 - U Arlu je umrla najstarija osoba na svetu, Francuskinja Žan Kalman. Živela je 122 godine i 164 dana.
1999 - U katastrofalnim poplavama u Kini poginulo je više od 400 ljudi, a dva miliona ostalo je bez domova.
2000 - Britanska kraljica majka Elizabeta proslavila je u Londonu stoti rođendan, kao prva ličnost iz kraljevske porodice koja je proživela ceo jedan vek. Ona je s balkona Bakingemske palate pozdravila okupljene građane.
2001 - Palestina je izdala zvanično saopštenje o obustavljanju oružanih napada na Izrael. Taj poziv bez presedana ukazao je na neslaganje između palestinskih zvaničnika i militantne palestinske struje oko osvete zbog izraelskih napada.
2001 - Predsednici Severne Koreje i Rusije, Kim Jong-Li i Vladimir Putin, potpisali su deklaraciju po kojoj se Pjong Jang mora pridržavati moratorijuma o raketnim probama do 2003. godine.
2003 - Sud u Ruandi osudio je 100 ljudi, od kojih 11 na smrtnu kaznu, zbog zločina u toj zemlji 1994. Od početka sudskih procesa za genocid u Ruandi do tada je osuđeno na smrt više od 400 ljudi.
2003 - Biskupi Episkopalne (Anglikanske) crkve u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) potvrdili su imenovanje, bez presedana u istoriji te crkve, homoseksualca Džina Robinsona za biskupa u Nju Hempširu.
2005 - Umro je američki bluz-pevač, pisac i gitarista, "Mali" Milton Kembel poznat po bluz himni "The blues is alright".
2007 - Umro je slavni džez basista Art Dejvis koji je svirao sa Džonom Koltrejnom i drugim velikanima džeza. Nastupao je ;sa Teloniousom Monkom Lujem Armstrongom, Bobom Dilanom i Džudi Garland.
Komentab92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 6. avgust 1637. Umro je engleski pisac i glumac Ben Džonson, autor satirične komedije "Valpone, ili lisica", koja se smatra jednim od najboljih dela tog žanra u renesansnoj književnosti.
1660. Umro je španski slikar Dijego Velaskez, jedan od najvećih u istoriji slikarstva, dvorski slikar španskog kralja Filipa IV (portreti članova kraljevske porodice, "Predaja Brede", "Venera sa ogledalom").
1661. Portugal i Holandija potpisale su sporazum prema kojem su Portugalci zadržali Brazil, a Holanđani Cejlon (Šri Lanka).
1796. U Cetinju je Skupština crnogorskih starešina izglasala "Stegu", prvi pisani zakonski akt u Crnoj Gori.
1806. Car Franc I Habzburg odrekao se titule rimskog cara i proglasio se carem Austrije. Time je prestalo da postoji Sveto rimsko-nemačko carstvo.
1807. Srpski prosvetitelj Dositej Obradović prešao je iz Zemuna u ustaničku Srbiju, gde je kao prvi Karađorđev popečitelj (ministar) prosvete ostao do kraja života (1811).
1809. Rođen je Alfred Tenison, jedan od najznačajnijih pesnika engleske viktorijanske ere, zvanični dvorski pesnik (Poet Laureate) (poeme "Kraljevske slike", "Princeza", elegija "In memoriam", sonet "Crnoj Gori", zbirka lirskih pesama).
1825. Bolivija je proglasila nezavisnost nakon gotovo tri veka španske vldavine.
1860. Rođen je srpski političar i filolog Ljubomir Stojanović, sekretar Srpske kraljevske akademije, koji je 1921. s Jašom Prodanovićem osnovao Republikansku stranku i bio njen prvi predsednik.
1881. Rođen je engleski mikrobiolog Aleksander Fleming, koji je 1928. otkrio penicilin. Nobelovu nagradu 1945. podelio je sa Ernstom Čejnijem i Hauardom Florijem, koji su prvi primenili penicilin u lečenju infekcija.
1890. U njujorškom zatvoru Oburn pogubljen je ubica Vilijam Kemler. To je bilo prvo izvršenje smrtne kazne na električnoj stolici.
1914. Austro-Ugarska je objavila rat Rusiji, a Srbija i Crna Gora Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.
1916. Rođen je malteški političar Dom Mintof, koji je kao predsednik laburističke vlade od 1971. vodio politiku odvajanja Malte od Velike Britanije i Evrope, stvarajući bliže veze sa Libijom i arapskim svetom.
1918. Završena je nemačka ofanziva na Marni. Poslednji veliki napad Nemaca u Prvom svetskom ratu završen je porazom, a oko 100.000 nemačkih vojnika je poginulo i ranjeno.
1926. Američka plivačica Gertruda Ederle postala je prva žena koja je preplivala Lamanš. Pivanje je trajalo 14 časova.
1928. Rođen je američki slikar, novinar, filmski režiser i producent Endi Vorhol, najznačajniji predstavnik pop-arta.
1932. Otvoren je prvi venecijanski filmski festival.
1940. Estonija je ušla u sastav SSSR-a pod nazivom Estonska Sovjetska Socijalistička Republika.
1945. Amerikanci su u Drugom svetskom ratu bacili prvu atomsku bombu na japanski grad Hirošimu. Grad je razoren, a 13 kvadratnih kilometara pretvoreno je u pustoš. Poginulo je oko 117.000 ljudi, a od posledica bačene bombe stradalo je 217.137.
1962. Jamajka je stekla nezavisnost posle 300 godina britanske vladavine.
1973. Umro je kubanski diktator Fulhensio Batista i Saldivar, koji je vladao Kubom od 1952. do 1959, kada je zbačen u revoluciji pod vođstvom Fidela Kastra.
1978. Umro je papa Pavle VI, čiji je pontifikat (od 1963.) obeležen nastojanjima da katoličku crkvu približi savremenom svetu. Normalizovao je odnose sa komunističkim zemljama i podržavao Pokret nesvrstanih. Nasledio ga je Jovan Pavle I.
1991. Predsedništvo SFR Jugoslavije jednoglasno je usvojilo odluku o proglašenju potpune i bezuslovne obustave vatre na teritoriji Republike Hrvatske.
1995. Hrvatski avioni i artiljerija gađali su srpske izbeglice koje su u kolonama napuštale teritoriju Hrvatske, nakon ofanzive hrvatske vojske na Krajinu.
1996. Američki naučnici su objavili da su pronašli dokaz da je na Marsu davno postojao život, na osnovu ispitivanja ostataka meteora pronađenog na Atarktiku.
1997. Boing 747 "Korean erlajnza" srušio se na putu iz Seula u blizini aerodroma Guam. Poginulo je 228 putnika i članova posade, a 26 ih je preživelo.
1999. Predsednik Rusije Boris Jelcin zatražio je od parlamenta da ukine smrtnu kaznu u toj zemlji.
2001. Vrhovni sud Kalifornije doneo je odluku da proizvođači vatrenog oružja ne podležu zakonskoj odgovornosti za kriminalnu upotrebu njihovog oružja.
2003. Sud u Madagaskaru osudio je bivšeg predsednika Didijera Raciraka na 10 godina teškog rada zbog pronevere javnih fondova vredinih osam miliona američkih dolara.
2004. Umro je pionir fank muzike Rik Džejms čiji je čuveni hit iz 1981. "Super Freak".b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 8. avgust 117 - Umro je rimski imperator Marko Ulpije Trajan, poslednji rimski car koji je vodio osvajačke ratove. Tokom njegove vladavine, od 98. godine, Rimsko carstvo je najviše proširilo svoje teritorije, a istoričari su procenili da je u njemu tada živelo oko 70 miliona stanovnika.
843 - U Verdenu su franački vladari - car Lotar I, kralj Ludvig Nemački i kralj Karlo II Chelavi, sklopili ugovor kojim je franačka država podeljena na tri dela: zapadni i srednji (kasnije Francuska) i istočni (kasnije Nemačka).
1217 - Krunisan je prvi srpski kralj Stefan Nemanjić (Prvovenčani). Krunu, koju je dobio od pape Honorija III (1216-1227), u Srbiju su doneli papski izaslanici.
1567 - Španski vojvoda od Albe stigao je kao vojni guverner u Holandiju sa 10.000 španskih i italijanskih vojnika. Njegova vladavina (do 1573) zapamćena je po teroru nad holandskim stanovništvom i po intenzivnom delovanju španske inkvizicije.
1786 - Francuski alpinista, doktor Mišel Gabrijel Pakar i njegov nosač Žak Balma osvojili su prvi u svetu najviši vrh Alpa i zapadne Evrope, Mon Blan (4807).
1815 - Francuski car Napoleon I Bonaparta krenuo je u izgnanstvo na britansko ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu, gde je proveo poslednjih šest godina života.
1832 - Rođen je srpski pisac i slikar Đura Jakšić, najvećiliričar srpskog romantizma i jedan od najdarovitijih srpskih slikara 19. veka. Pored poezije, koja je najvrednija u njegovom književnom opusu, pisao je pripovetke i herojske poeme ("Na Liparu", "Ponoć", "Padajte braćo", "Otadžbina", "Seoba Srbalja", "Stanoje Glavaš").
1883 - Rođen je meksički revolucionar Emilijano Zapata, koji je od 1910. kao vođa meksičkih seljaka stvarao burnu istoriju Meksičke revolucije pod parolom "Zemlja i sloboda". Ubijen je iz zasede u aprilu 1919.
1900 - U Bruklinu (Masačusets) počeo je prvi teniski turnir"Dejvis kup". Pobednici dvodnevnog takmičenja bili su Amerikanci.
1905 - Umro je srpski istoričar i sveštenik Ilarion Ruvarac,začetnik kritičkog istorijskog istraživanja i veliki protivnik nenaučnog prilaza istoriji i oslanjanja na narodnu tradiciju kao istorijski izvor.
1918 - Počela je Amijenska operacija (u severnoj Francuskoj),završna ofanziva savezničkih trupa protiv Nemačke u Prvom svetskom ratu.
1919 - Rođen je italijanski filmski producent Dino de Laurentis,koji je značajno doprineo svetskom uspehu italijanske kinematografije posle Drugog svetskog rata. Dobitnik je Oskara za filmove "Gorki pirinač" i "Ulica", kao najbolje inostrane filmove.
1919 - Mirovna konferencija Avganistana i Indije završena je potpisivanjem mira u Ravalpindiju.
1941 - Na Kosmaju je u Drugom svetskom ratu iz zasede ubijen srpski revolucionar Branko Krsmanović, španski borac, član Glavnog štaba Narodnooslobodilačkog pokreta Srbije i organizator prvih partizanskih jedinica u Šumadiji.
1945 - Londonskim sporazumom Velike Britanije, SSSR-a, SAD i Francuske, kojem se kasnije priključilo još 19 zemalja, osnovan je Međunarodni vojni sud za suđenje nacističkim ratnim zločincima, na osnovu kojeg je vođen Nirnberški proces.
1963 - U spektakularnoj "Velikoj pljački voza", grupa kriminalaca upala je u poštanski voz između Glazgova i Londona i opljačkala 2,6 miliona funti. Svih 15 učesnika "pljačke stoleća" uhapšeno je i 1964. osuđeno na 25 do 30 godina zatvora. Jedan od glavnih aktera, Roni Bigs, uspeo je da pobegne iz zatvora i sa plenom otputuje u Brazil, gde je živeo do maja 2001, kada se sam predao Skotland jardu.
1967 - Ministri inostranih poslova Indonezije, Malezije,Singapura, Tajlanda i Filipina su u Bangkoku potpisali sporazum o osnivanju političko-ekonomske grupacije ASEAN (Udruženje zemalja Jugoistočne Azije), kojoj su kasnije pristupili Bruneji i Vijetnam.
1974 - Predsednik SAD Ričard Nikson objavio je,obraćajući se naciji preko televizije, da podnosi ostavku zbog umešanosti u aferu Votergejt.
1990 - Irak je, sedam dana posle okupacije, anektirao Kuvajt, kao svoju 19. provinciju. Predsednik SAD Džordž Buš poslao je trupe u Saudijsku Arabiju, a vojna akcija koja je usledila nazvana je "Pustinjska oluja".
1994 - Lideri Jordana i Izraela otvorili su prvi drumski granični prelaz i time potvrdili prestanak 46-godišnjeg neprijateljstva.
1996 - U vodenim bujicama koje su se iznenada sručile u turistički kamp u Pirinejima, u Španiji, noseći automobile i šatore, poginulo je najmanje 67 ljudi.
2000 - Od eksplozije bombe u stanici metroa ispod Puškinovog trga, u centru Moskve, poginulo je 12 osoba, a 53 su teško ranjene.
2004 - Umro je legendarni "borac protiv požara" na naftnim poljima, Red Ader, neustrašivi Teksašanin koji je gasio požare na naftnim izvorima širom sveta.
2009 - U tajfunu Morakot, koji je pogodio Tajvan i izazvao najvećepoplave u poslednjih 50 godina, poginula je 461 osoba, a 192 se vode kao nestale.
2011 - Umrla je australijanka Nensi Vejk jedna od najodlikovanijih savezničkih špijunki iz Drugog svetskog rata, koja se proslavila u francuskom Pokretu otpora, a među gestapovcima je bila poznata pod šifrovanim imenom "Beli miš". Zbog svoje uloge u tom pokretu dobila je najveće francusko vojno odlikovanje Legiju časti, ali i odlikovanja SAD, Britanije i Australije.b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 9. avgust 480. pne - Persijanci pod vođstvom kralja Kserksa pobedili su u trodnevnoj bici kod Termopila vojsku spartanskog kralja Leonide. Ta pobeda omogućila je Kserksu osvajanje Atine.
378 - U bici kod Hadrijanopolja, u kojoj su Goti teško porazili Rimljane, poginuo je istočno-rimski car Valent Flavije, rođen 338. u današnjim Vinkovcima (Cibalae).
1842 - SAD i Velika Britanija potpisale su sporazum kojim je određena granica između SAD i Kanade od Mejna do Velikih jezera.
1896 - Rođen je švajcarski psiholog Žan Pijaže (Jean Piaget), poznat po istraživanjima saznajnih funkcija kod dece. Osnovao je Međunarodni centar za genetičku epistemologiju ("Dečiji govor i mišljenje", "Uvod u genetičku epistemologiju").
1896 - Nemački inženjer i pronalazač Oto Lilijental (Otto Lilienthal), jedan od pionira avijacije, poginuo je isprobavajući planer dvokrilac koji je ranije iste godine konstruisao.
1918 - Rođen je američki filmski režiser Robert Oldrič koji se uspešno oprobao u gotovo svim filmskim žanrovima, od vesterna do psiholoških drama ("Šta se dogodilo s Bebi Dzejn?", "Vera Kruz", "Apač", "Dvanaest žigosanih", "Poljubac smrti").
1919 - Rođen je italijanski kompozitor i pisac libreta Ruđero Leonkavalo (Ruggiero Leoncavallo). Slavu mu je donela opera "Pajaci", a nijedno od kasnijih mnogobrojnih dela nije postiglo takav uspeh.
1942 - Tokom kampanje "Napustite Indiju" (Quit India) Sveindijskog kongresa, britanske vlasti su u Bombaju uhapsile indijskog nacionalnog vođu Mahatmu Gandija (Gandhi) i još 50 njegovih sledbenika. Gandi je u zatvoru 21 dan štrajkovao glađu, a pušten je iz zatvora 1944. pod pritiskom javnosti.
1945 - Amerikanci su, na kraju Drugog svetskog rata, bacili drugu atomsku bombu koja je razrušila više od polovine japanskog grada Nagasaki. Poginulo je 73.000 ljudi, a hiljade su umrle tokom narednih godina od posledica radijacije. Japan je kapitulirao 15. avgusta, čime je rat okončan.
1945 - Na trećem zasedanju u Beogradu Antifašističko veće narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) proglašeno je za privremenu Narodnu skupštinu Demokratske Federativne Jugoslavije.
1954 - Kao odgovor na pretnje SSSR-a i istočnog bloka Jugoslaviji, Grčka, Turska i Jugoslavija zaključile su na Bledu (Slovenija) Balkanski savez o političkoj saradnji i uzajamnoj pomoći na rok od 20 godina. Otopljavanjem sovjetsko-jugoslovenskih odnosa posle 1956. godine, taj savez je gubio na značaju, iako formalno nikada nije otkazan.
1962 - Umro je nemački pisac Herman Hese (Hermann Heše), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1946. Duboko saživljavanje sa savremenim problemima i otpor konvencionalnim društvenim normama uinili su ga šezdesetih godina idolom omladine na Zapadu. Smatra se pretečom i klasikom hipi-kulture ("Demijan", "Stepski vuk", "Sidarta", "Igra staklenih perli", "Narcis i Zlatousti").
1965 - Bivša britanska kolonija Singapur postala je nezavisna država u okviru Komonvelta posle otcepljenja od Malezije.
1969 - Glumica Šeron Tejt (Sharon Tate), žena filmskog reditelja Romana Polanskog, i još četiri osobe brutalno su ubijeni u njenoj kući na Beverli Hilsu.
1974 - Potpredsednik SAD Džerald Ford (Gerald) postao je predsednik, nakon što je Ričard Nikson (Rićard Nixon), zbog umešanosti u aferu Votergejt, podneo ostavku.
1975 - Umro je ruski kompozitor Dmitrij Šostakovič, jedan od velikana sovjetske i svetske muzike 20. veka. Njegov opus, pored 15 simfonija, sadrži opere, balete i kamernu muziku.
1992 - U Barseloni su završene 25. Olimpijske igre na kojima je učestvovalo 15.000 sportista iz 172 zemlje. Sportisti SR Jugoslavije, zbog sankcija UN, nisu mogli da učestvuju u ekipnim sportovima, ali su medalje izborili strelci - Jasna Šekarić srebrnu, a Aranka Binder i Stevan Pletikosić bronzanu.
1998 - U sukobu sa indijskom policijom u Kašmiru poginuo je Ali Mohamamad Dar (Mohamammad) samoproklamovani zamenik vrhovnog komandanta zabranjene separatističke islamske oružane grupe Hizb-ul-Mudžahedin, koja teži da Kašmir pripoji Pakistanu.
1998 - Košarkaška reprezentacija SR Jugoslavije postala je svetski šampion u košarci.
2000 - U katastrofalnim poplavama u Indiji, Nepalu, Butanu i Bangladešu život je izgubilo 300 ljudi, a milioni su ostali bez domova.
2002 - Umro je general-poručnik Tran Do, najpoznatniji vijetnamski disident, koji je poslednjih godina postao zagovornik političkih reformi u Vijetnamu.
2004 - Teri Nikols osuđen je u Americi na 161 doživotnu robiju bez prava na pomilovanje i skraćenje kazne, zbog postavljanja bombe u zgradi državnih organa u Oklahoma Sitiju 1995. godine, kada je poginulo 168 osoba.b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 10. avgust 955 - Vojska nemačkog cara Ota I potukla je Mađare u bici kod Lehfelda, otklonivši opasnost mađarske invazije.
1627 - Francuski kardinal Rišelje je na čelu kraljevskih trupa počeo opsadu La Rošela, uporišta hugenota - francuskih protestanata. La Rošel je pao u oktobru 1628, posle 14 meseci opsade.
1675 - Po nalogu kralja Čarlsa II, položen je kamen- temeljac Kraljevske opservatorije u južnom londonskom predgrađu Griniču. Zadatak opservatorije bio je da izučavanjem položaja zvezda pomaže navigaciji. Prvi kraljevski astronom bio je Džon Flemstid.
1792 - U Parizu je više od 1.000 ljudi poginulo u jurišu mase na kraljevsku palatu Tiljerije, gde su gnevni građani masakrirali kraljevu Švajcarsku gardu. Uhapšen je kralj Luj XVI i ukinuta je monarhija.
1810 - Rođen je italijanski državnik Kamilo Benso Kavur. Kao premijer Pijemonta (1852) pod Vitoriom Emanuelom II modernizovao je vojvodstvo i bio ključna ličnost u pokretu za ujedinjenje Italije pod Savojskom dinastijom.
1842 - Velika Britanija donela je zakon kojim je ženama i deci mlađoj pod 10 godina zabranjen rad u podzemnim rudnicima.
1846 - U Vašingtonu je osnovan centar za naučna istraživanja "Smithsonian Institution". Ta, danas najveća ustanova te vrste u svetu, ustanovljena je po oporuci britanskog naučnika Džejmsa Smitsona koji je umro 1829, a svoj imetak od preko 100.000 funti zaveštao SAD.
1878 - Srpski knez Milan Obrenović izdao je ukaz o "ustrojstvu Vojnog muzeja" radi prikupljanja i čuvanja trofeja iz ratne istorije. Muzej je smešten u prepravljenu džamiju na platou Gornjeg grada Beogradske tvrđave na Kalemegdanu.
1878 - Rođen je srpski kompozitor i muzički pisac Isidor Bajić. Osnovao je prvu muzičku školu u Novom Sadu i pokrenuo "Srpski muzički list" (opera "Knez Ivo od Semberije", zbirka solo pesama "Pesme ljubavi", horske pesme).
1895 - U "Kraljičinoj palati" u Londonu izveden je prvi promenadni koncert, kojim je dirigovao Henri Vud. On je ostao glavni organizator britanskog godišnjeg festivala klasične muzike "Proms" do 1940.
1904 - Ruska flota pretrpela je u rusko-japanskom ratu teške gubitke u borbi s japanskim ratnim brodovima, pri pokušaju da se probije iz blokirane luke Port Artur.
1913 - U Bukureštu je potpisan mir između Bugarske i balkanskih saveznika Grčke, Rumunije, Srbije i Crne Gore, kojim je okončan Drugi balkanski rat. Bukureštanskim mirom Makedonija je podeljena između Bugarske, Grčke i Srbije, a Rumunija je dobila deo Dobrudže.
1914 - Francuska je, na početku Prvog svetskog rata, objavila rat Austro-Ugarskoj.
1920 - U Sevru, predgrađu Pariza, potpisan je posle Prvog svetskog rata mirovni ugovor Turske i članica Antante kojim je Turska lišena mnogih teritorija Otomanskog carstva. Ugovor je izazvao veliko ogorčenje u Turskoj čija Skupština je odbila da ga ratifikuje.
1945 - Japan je u Drugom svetskom ratu saveznicima ponudio da se preda, pod uslovom da car Hirohito zadrži presto.
1964 - Papa Pavle VI doneo je svoju prvu encikliku o pomirenju sa ostalim hrišćanskim crkvama, nehrišćanskim verskim zajednicama i o spremnosti na dijalog sa svima koji to žele.
1990 - Šefovi arapskih država su većinom glasova (12 za, osam protiv) osudili iračku okupaciju Kuvajta. Irački predsednik Sadam Husein pozvao je muslimane da počnu "džihad" (sveti rat) protiv stranih trupa i korumpiranih arapskih vođa.
1998 - Princ Al-Muhtadi Bila, stariji sin brunejskog sultana Hasana Bolkije, jednog od najbogatijih ljudi sveta, proglašen je naslednikom prestola.
1999 - Islamski gerilci proglasili su rusku pokrajinu Dagestan nezavisnom državom i pozvali na "sveti rat" (džihad) za oslobođenje.
2001 - U napadu pobunjenika iz pokreta UNITA na putnički voz južno od Luande, ubijeno je 250 ljudi. To je bio jedan od najkrvavijih incidenata u građanskom ratu u Angoli.
2003 - Uz pomoć specijalne veze između Zemlje i Međunarodne svemirske stanice, venčali su se ruski kosmonaut Jurij Maljenšenko koji je bio u orbiti, na oko 400 kilometara iznad Novog Zelanda, i Jekaterina Dmitrijeva koja je bila u svemirskom centru u Hjustonu. To je prvo svemirsko venčanje u istoriji čovečanstva.
2004 - Libija je pristala da isplati 35 miliona dolara kao kompenzaciju porodicama oko 160 žrtava ne-američkog porekla koje su poginule u bombaškom napadu na jedan noćni klub u zapadnom Berlinu
1986. godine.
b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 13. avgust 1521. Španski osvajač Ernan Kortes zauzeo je i razorio, nakon tromesečne opsade, asteški grad Tenočtitlan.
1624. Francuski kralj Luj XIII postavio je za prvog ministra kardinala Rišeljea.
1792. Francuski revolucionari su uhapsili članove kraljevske porodice, tri dana nakon ukidanja monarhije i zbacivanja kralja Luja XVI.
1814. Holanđani su ustupili Velikoj Britaniji Rt Dobre Nade.
1820. Rođen je britanski muzikolog Džordž Grov, autor "Rečnika muzike i muzičara" (4 knjige 1879-89).
1826. Umro je francuski lekar Rene Teofil Jasint Lenak, koji je 1819. izumeo stetoskop.
1863. Umro je francuski slikar Ežen Delakroa, predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu. Ilustrovao je Geteovog "Fausta" i napisao "Dnevnik" u kojem je izložio zapažanja o umetnosti ("Danteova barka", "Ulazak krstaša u Carigrad", "Na barikadama 28. jula 1830.").
1868. U Peruu i Ekvadoru je počela serija zemljotresa u kojima je poginulo oko 25.000 ljudi.
1871. Rođen je nemački revolucionar Karl Libkneht, jedan od osnivača i vođa Komunističke partije Nemačke. Kao poslanik u Rajhstagu istupao je protiv nemačkog i međunarodnog imperijalizma i jedini je glasao protiv ratnih kredita u decembru 1914. Bio je jedan od vođa Novembarske revolucije u Nemačkoj 1918, ali je posle gušenja revolucije uhapšen i u januara 1919. ubijen zajedno s Rozom Luksemburg.
1899. Rođen je engleski filmski režiser Alfred Džozef Hičkok. Proslavio se kriminalističkim filmovima i filmovima strave, koji su postali klasika u tom žanru ("Ptice", "Psiho", "39 stepenica", "Sever-severozapad").
1902. Rođen je nemački inženjer Feliks Vankl, izumitelj rotacionog motora, koji je po njemu dobio naziv. Prvu ideju za taj motor patentirao je 1929, a 1939. avion Mešeršmit 209 sa eksperimentalnim Vanklovim motorom postigao je svetski rekord u brzini.
1910. Umrla je engleska medicinska sestra Florens Najtingel, koja je u Krimskom ratu (1853-56) organizovala prvu ekipu za negu ranjenika, a potom osnovala prvu školu za bolničarke.
1913. Rođen je kiparski arhiepiskop Makarios III, vođa pokreta za nezavisnost Kipra od Velike Britanije i prvi predsednik te mediteranske zemlje od 1960. do smrti 1977. Bio je i jedan od istaknutih lidera pokreta nesvrstanih zemalja.
1914. Francuska je u Prvom svetskom ratu objavila rat Austro-Ugarskoj.
1923. Mustafa Kemal Ataturk, postao je prvipredsednik Turske. Tokom vladavine do smrti 1938. sproveo je radikalne reforme u zemlji približivši Tursku Evropi.
1927. Rođen je kubanski revolucionar i državnik Fidel Ruz Kastro, pod čijim je vođstvom na Kubi svrgnuta diktatura Fulhensija Batistei izvedena socijalistička revolucija.
1961. Vlasti Istočne Nemačke zatvorile su granicu između Istočnog i Zapadnog Berlina kod Brandenburške kapije i počele izgradnju 155 kilometara dugačkog zida prema granici sa Zapadnom Nemačkom, koji je u narednih 38 godina bio simbol podeljene Nemačke i hladnoratovski simbol podeljenog sveta. Zid je probijen u novembru 1989, nakon čega se Nemačka ponovo ujedinila.
1964. U Velikoj Britaniji izvršene poslednje smrtne kazne vešanjem dvojice zatvorenka u Liverpulu i Mančesteru, osuđenih na smrt zbog ubistva.
1998. Švajcarske banke i jevrejske grupe postigle su sporazum kojim je predviđena suma od milijardu i 250 miliona dolara kompenzacije za žrtve holokausta u Drugom svetskom ratu.
2001. Politički lideri Makedonaca i Albanaca potpisali su u Ohridu mirovni sporazum kojim su okončani višemesečni sukobi ove dve etničke zajednice u Makedoniji.
2003. Libija i porodice žrtava bombaškog napada na Pan Am-ov avion nad jezerom Lokerbi postigli su dogovor o nadoknadi štete u visini od 2,7 milijardi dolara. U eksploziji tog aviona stradalo je 270 ljudi.
2003. Kod Goraždevca u terorističkom napadu na obali reke Bistrice, na kupanju, ubijena su dva srpska dečaka, a ranjena još četvorica.
2009. Umro je američki legendarni gitarista Les Pol koji je svojom električnom gitarom promenio tok muzike. Dobitnik je dva Gremija za album "Les Pul & Friends: American Made, World Played".b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 15. avgust 1057 - Ubijen je škotski kralj Magbet, koji je 17 godina ranije osvojio presto ubivši tadašnjeg škotskog kralja Dankana (Duncan). Magbetova vladavina inspirisala je Šekspira da napiše jednu od svojih najpoznatijih drama.
1534 - Španski monah Ignasio de Lojola osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, kojeg je papa Pavle III priznao šest godina kasnije.
1688 - Rođen je pruski kralj Fridrih Vilhelm , koji je tokom vladavine (1713-40) centralizovao administraciju i formirao jaku i disciplinovanu vojsku, pa se smatra
utemeljivačem pruskog militarizma.
1769 - U Ajačiju, na Korzici, rođen je francuski vojskovođa i car Napoleon Bonaparta, čiji su ratni uspesi omogućili političku i ekonomsku prevlast Francuske nad većim delom Evrope. Nakon poraza kod Vaterloa 1815. prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu gde je umro 1821.
1771 - Rođen je škotski pisac Volter Skot, autor istorijskih romana "Rob Roj", "Ajvanho", "Veverli". Skupljao je i narodne pesme i pisao epove iz istorije Škotske. Izdao je u engleskom prevodu i srpsku narodnu pesmu "Hasanaginica".
1834 - Britanski parlament usvojio je zakon o kolonizaciji Južne Australije.
1843 - U Kopenhagenu je otvoren čuveni Tivoli park.
1888 - Rođen je engleski pukovnik Tomas Edvard Lorens, arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao "Lorens od Arabije", kada je u Prvom svetskom ratu
(1917-18) poveo Arape u rat protiv Turske.
1914 - Prolaskom broda "Ankon" otvoren je Panamski kanal, prokop dug 81,6 kilometara, koji u najužem delu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920.
1916 - U bici na Somi u Prvom svetskom ratu prvi put je upotrebljen britanski tenk poznat kao "Veliki Bili".
1918 - SAD su prekinule diplomatske odnose sa Rusijom, nakon uspostavljanja boljševičke vlasti.
1944 - Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu počela je operacija "Dragon", čime je otvoren drugi front nakon iskrcavanja saveznika u Normandiji u junu.
1945 - Koreja je oslobođena od japanske kolonijalne vlasti nakon kapitulacije Japana u Drugom svetskom ratu. Poluostrvo je zatim podeljeno na komunistički sever i kapitalistički jug.
1947 - Stupio je na snagu akt o nezavisnosti Britanske Indije kojim su, posle 180 godina kolonijalne vladavine Velike Britanije, formirane Indijska Unija i Pakistan.
1948 - Južna Koreja je postala nezavisna država pod nazivom Republika Koreja, a za predsednika je izabran Singman Ri.
1950 - U zemljotresu u severoistočnoj indijskoj državi Asam poginulo je više od hiljadu ljudi.
1960 - Proglašena je nezavisnost afričke države Kongo-Brazavil, koji je od 1886. bio francuska kolonija pod nazivom Srednji Kongo.
1962 - Probijen je drumski tunel ispod Mon Blana, kojim je francuski grad Šamoni povezan sa italijanskom dolinom Aoste.
1965 - Koncert Bitlsa u Njujorku okupio je 55.600 ljudi, čime je postavljen svetski rekord u broju posetilaca i zaradi na pop koncertu.
1971 - Bahrein je stekao nezavisnost nakon 150 godina britanske kolonijalne vlasti.
1975 - U vojnom puču je ubijen predsednik Bangladeša šeik Mudžibur Rahman, prvi premijer nakon sticanja nezavisnosti u januaru 1972.
1990 - Predsednik Mihail Sergejevič Gorbačov vratio je sovjetsko državljanstvo Aleksandru Solženjicinu, dobitniku Nobelove nagrade za književnost, koji je 1974. pod pritiskom vlasti prinuđen da emigrira na Zapad.
1994 - U Sudanu je uhapšen i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svetskih terorista Iljič Ramires Sančes, poznat kao "Karlos Šakal".
1995 - Japan je, 50 godina nakon završetka Drugog svetskog rata, prvi put jasno izrazio žaljenje zbog ratnih akcija u regionu.
1996 - Nakon četiri godine ponovo je otvoren sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u Bosni (1992-95) sletali samo službeni avioni i avioni sa humanitarnom pomoći.
1998 - U jednom od najtežih terorističkih napada u Severnoj Irskoj tokom gotovo 30 godina nasilja, u eksploziji automobila-bombe u mestu Omag, poginulo je 29 ljudi.
2000 - Američki predsednik Bil Klinton svečano je predao rukovodeću funkciju u Demokratskoj partiji potpredsedniku Alu Goru.
2001 - Potpukovnik Vojske Republike Srpske Dragan Jokić dobrovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine koji ga je osumnjičio za ratne zločine počinjene nad Muslimanima u Srebrenici u julu 1995.
2001 - Makedonski parlament odobrio je dolazak 3.500 vojnika NATO u cilju razoružanja albanskih ekstremista.
2002 - Policija u Zimbabveu počela je da hapsi bele farmere koji su se oglušili o vladino naređenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodeljena crncima bezemljašima.
2005 - Posle 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze, što će omogućiti formiranje palestinske države.
2005 - U Helsinkiju je potpisan mirovni ugovor između Indonezije i pripadnika pobunjenika pokreta Aceh, čime je završen najduži konflikt, koji je trajao više od 30 godina i u kome je preko 12.000 ljudi izgubilo živote.
b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 16. avgust 1717 - U bici kod Beograda u austrijsko-turskom ratu, u kojoj sena strani Austrijanaca borilo i 6.000 Srba iz Vojvodine, princ Eugen Savojski (Eugene de Savoie) potukao je tursku vojsku i zauzeo Beograd. Požarevačkim mirom, koji je usledio 1718. Austriji je pripala severna Srbija, Banat i severna Bosna. Beograd je ostao pod austrijskom vlašću do 1739, kada su ga ponovo preuzeli Turci.
1819 - U talasu protesta engleskih radnika i pripadnika srednje klase, koji su tražili parlamentarne i druge reforme, u Mančesteru je ubijeno više ljudi, a nekoliko stotina ranjeno kada su vladine trupe poslate da rasture protestni miting.
1832 - Rođen je nemački psiholog, filozof i lingvista Vilhelm Vunt, osnivač eksperimentalne psihologije ("Principi fiziološke psihologije", "Uvod u psihologiju", "Psihologija naroda"- deset tomova).
1845 - Rođen je francuski fizičar Gabrijel Lipman, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1908, koji je pronašao process fotografisanja u prirodnim bojama. Konstruisao je i kapilarni elektrometar i zasnovao princip o održanju elektriciteta.
1858 - Predsednik SAD DŽejms Bjukenen ibritanska kraljica Viktorija razmenili su telegrafom čestitke povodom puštanja u rad prekookeanskog telegrafskog kabla. To su bile prve poruke poslate telegrafom preko okeana.
1913 - U Poljskoj je rođen izraelski državnik Menahem Begin, jedan od osnivača partije Likud. Kao premijer Izraela (1977-1983) potpisao je prvi mirovni ugovor sa Egiptom 1977, a 1978. dobio je Nobelovu nagradu za mir koju je podelio sa egipatskim predsednikom Anvarom el Sadatom.
1919 - Obrazovana je vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca pod predsedništvom Ljube Davidovića, sastavljena od predstavika Demokratske stranke (zajednice) i Socijaldemokratske partije.
1921 - Umro je kralj Petar I Karađorđević, kralj Srbije od 1903. Do 1918. i potom do smrti, Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Sahranjen je u porodičnoj grobnici Karađorđevića na Oplencu. Nasledio ga je sin Aleksandar I.
1949 - Umrla je američka novinarka Margaret Mičel autor popularnog romana "Prohujalo sa vihorom" koji je godinama bio bestseler i po kojem je snimljen istoimeni film.
1953 - U Iranu je pokušan državni udar, a šah Mohamed Reza Pahlavi je pobegao iz zemlje. Posle tri dana premijer Mohamed Mosadek je srušen, a šah se vratio na presto uz angloameričku pomoć.
1956 - Umro je američki filmski glumac mađarskog porekla Bela Blaško, poznat kao Bela Lugoši, tumač niza uloga Drakule u filmovima strave. Sahranjen je u Drakulinom ogrtaču.
1958 - Rođena je američka pevačica i glumica Madona Luiz Veronika Čikone, poznata kao Madona, jedna od najpopularnijih pevačica krajem 20. veka.
1960 - Kipar je stekao nezavisnost, a arhiepiskop Makarios postaoje prvi predsednik Republike.
1973 - Umro je američki mikrobiolog poreklom ukrajinski Jevrejin Selman Ejbraham Vaksman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1952. za pronalazak streptomicina.
1974 - Stupio je na snagu prekid vatre, postignut posredstvom UN,između kiparskih Grka i turskih snaga koje su 20. jula izvršile desant na severni deo ostrva. Jedna trećina Kipra ostala je pod turskom vlašću.
1977 - U Memfisu (Tenesi) je u 42. godini umro američki muzičarElvis Aron Prisli, "kralj roka", izuzetno popularan pedesetih i šezdesetih godina 20. veka. Prodao je više od 150 miliona ploča i igrao u dvadesetak filmova.
1984 - Umro je srpski pisac Dušan Radović, urednik dečjih redakcija Radija i Televizije Beograd i autor popularne emisije Studija B "Beograde, dobro jutro". Njegovom zaslugom obnovljen je čuveni dečiji list "Poletarac" (zbirke pesama "Poštovana deco", "Smešne reči", "Vukova azbuka", "Pričam ti priču", "Kapetan Džon Piplfoks").
1994 - Uprkos optužbi za teške izborne prevare, Hoakin Balager je sedmi put stupio na dužnost predsednika Dominikanske Republike.
1995 - Stupio je na snagu mirovni sporazum u Čečeniji, nakonšto su manje grupe čečenskih pobunjenika predale oružje, a ruske trupe počele povlačenje sa linije fronta.
1997 - Nemačka policija uhapsila je oko 220 ljudi, učesnika demonstracija koje su širom Nemačke organizovali neonacisti povodom 10-godišnjice smrti nacističkog lidera Rudolfa Hesa.
1999 - SAD su otvorile konzulat u bivšem Sajgonu, 25 godina nakon dramatične evakuacije njene ambasade u tom gradu na završetku Vijetnamskog rata.
2002 - U glavnom gradu Iraka Bagdadu pronađeno je telopalestinskog gerilskog vođe Sabri al-Bana, poznatijeg kao Abu Nidal. Bio je zakleti neprijatelj palestinskog predsednika Jasera Arafata. Njegova frakcija Revolucionalni front al-Fataha se 1974. godine izdvojila iz Arafatove Palestinske oslobodilačke organizacije (PLO), uz obrazlozenje da je PLO postao suviše umeren.
2002 - Monsunske poplave u Južnoj Aziji odnele su živote višeod 900 ljudi, a preko 25 miliona ljudi je raseljeno, jer su ostali bez kuća.
2003 - U pismu Savetu bezbednosti UN Libija je zvanično priznala odgovornost za teroristicki napad iznad škotskog mesta Lokerbi 1998. u kome je poginulo 270 ljudi. To priznanje je bilo uslov da se Libiji ukinu sankcije koje je SB uveo nakon tog napada.
2003 - U Saudijskoj Arabiji umro je u egzilu bivši ugandski diktator Idi Amin Dada. Za vreme njegove osmogodišnje diktature (1971-1979) masakrirano je oko 400.000 civila, mahom iz manjinskih etničkih zajednica, a optuživan je i za kanibalizam.
2005 - U avionskoj nesreći u zapadnoj Venecueli poginulo je svih 160 putnika, mahom turista.
2006 - U Brazilu je u egzilu umro bivši paragvajski dictator Alfredo Stresner. Na vlast u Paragvaju došao je vojnim udarom 1954. i tom zemljom je vladao do 1989. godine kada je svrgnut. Prema navodima humanitarnih organizacija za vreme njegove vladavine najmanje 900 osoba je nestalo, a više hiljada ljudi je mučeno.
b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 17. avgust 1552 - Završeno je štampanje prve knjige u Beogradu, poznate kao "Beogradsko četvorojevandjelje". Knjigu je krupnim ćirilskim slovima, koja je rezao jeromonah Mardarije, štampao Trojan Gundulić, član Dubrovačke kolonije u Beogradu, koji je nastavio posao kneza Radiše Dimitrijevića, posle čije smrti je preuzeo njegovu štampariju. "Četvorojevandjelje" je dragocen izvor za upoznavanje prilika u Beogradu polovinom 16. veka.
1753 - Rodjen je češki slavista Jozef Dobrovski, otac slavistike, tvorac češke gramatike i gramatike staroslovenskog jezika, središnja ličnost češkog narodnog preporoda. Proučavao je sve slovenske jezike i književnosti, rad slovenskih prosvetitelja Chirila i Metodija, azbuku i staroslovenski jezik. Dela: "Istorija češkog jezika i književnosti", "Gramatika češkog jezika", "Gramatika staroslovenskog jezika", slavističke zbirke "Slavin", "Slovanka".
1761 - Rodjen je grof Sava Tekelija, jedan od prvaka Srba tadašnje Austrije, po obrazovanju pravnik, predsednik Matice srpske, velik dobrotvor srpskog naroda. Velikim zaveštanjem od 150.000 forinti, nekoliko kuća i zemljišnih poseda, osnovao je 1838. u Pešti zadužbinu "Tekelianum" pod upravom Matice srpske (za čije je osnivanje on takodje obezbedio velika sredstva), kako bi srpskim djacima iz Vojvodine i drugih krajeva omogućio univerzitetsko školovanje u glavnom gradu Ugarske. Kao veleposednik (grof) iz Arada (danas Rumunija) aktivno je učestovovao u političkom životu ugarskih Srba i materijalno je pomogao brojne srpske nacionalne akcije. Matica srpska ga je 1838. izabrala za doživotnog predsednika.
1786 - Rodjen je američki nacionalni junak Dejvi Kroket, član Kongresa SAD od 1827. do 1831. i od 1833. do 1835. Poginuo je 1836. braneći s teksaškim dobrovoljcima tvrdjavu Alamo, u okršaju sa znatno nadmoćnijim meksičkim trupama. Meksiko je tada, bez uspeha, pokušavao da sačuva svoju teritoriju Teksas.
1786 - Umro je pruski kralj Fridrih II Veliki, čovek čije ime je sinonim za militarizam. Tokom vladavine od 1740. do smrti 1786. od Pruske je stvorio evropsku silu prvog reda.
1850 - Umro je argentinski general i nacionalni heroj Hose de San Martin, koji je sa Simonom Bolivarom predvodio latinoamerički pokret za nezavisnost, oslobodilac današnje Argentine, Čilea i Perua od španske kolonijalne vlasti. Ukinuo je ropstvo, proklamovao slobodu štampe, osnivao biblioteke i nastojao da kulturno uzdigne novoosnovanu državu.
1876 - Rodjen je srpski generalštabni pukovnik Dragutin Dimitrijević "Apis". Kao načelnik obaveštajnog odeljenja Glavnog generalštaba Srpske vojske povezao se sa nacionalnooslobodilačkim pokretima i organizacijama Srba van Srbije. Bio je glavni inspirator oficirske zavere i ubistva kralja Aleksandra Obrenovića i kraljice Drage Mašin 11. juna 1903. poznate kao "Majski prevrat" (po starom kalendaru). Organizacija koju je on osnovao poznata kao Crna ruka je bila sklona takvim metodama i u periodu izmedju 1903. i 1914. čitav državni vrh Srbije stalno je bio u strahu od mogućih njihovih neracionalnih i neodgovornih poteza. Zbog pokušaja atentata na regenta Aleksandra streljan je u Solunu 1916. Pedesetih godina režim je organizovao reviziju Solunskog procesa s ciljem da iskompromituje odavno mrtvog, od 1934. kralja Aleksandra Karadjordjevića.
1893 - Rodjena je američka filmska glumica Me Vest, koja se iskazala kao izuzetan komičar, ali su je mnogi kritičari prevashodno smatrali seks simbolom. Zbog uloge u predstavi "Seks" 1926. u jednom brodvejskom pozorištu, čak je osudjena na osam dana zatvora. Filmovi: "Seks", "Dijamantska Lili", "Nisam andjeo", "Klondajk Eni", "Svaki dan je praznik", "Idi na zapad, mladi čoveče", "Mura Brekendridž", "Učinila mu je krivo".
1896 - Džorž Karmak je otkrio zlato u pritoci reke Klondajk u Kanadi, izazvavši jednu od najmasovnjih "zlatnih groznica" i istoriji.
1908 - Umro je srpski pisac Radoje Domanović, satiričar. Oštro je prikazivao vlastodršce, ali i lažno rodoljublje i servilno gradjanstvo. Nakon završetka Velike škole u Beogradu radi kao nastavnik u Vranju, Pirotu, Leskovcu. Otpuštan je iz službe kao protivnik Obrenovića. Od 1905. do smrti, predvodi odeljenje korektora Državne štamparije u Beogradu. Uredjivao je satirični list "Stradija". Osim opore satire pisao je i gotovo idilične pripovetke iz seoskog života. Dela: satirične pripovetke "Stradija", "Vodja", "Danga", "Mrtvo more", "Kraljević Marko po drugi put medju Srbima".
1913 - Rodjen je Mark Felt, agent američkog FBI, "duboko grlo" čuvene afere Votergejt. Felt, bivši zamenik direktora američkog Federalnog istražnog biroa, odavao je novinarima "Vašington posta" Bobu Vudvordu i Karlu Bernstinu informacije i pružao smernice o detaljima operacije prisluškivanja vodjene iz kabineta tadašnjeg predsednika SAD republikanca Ričarda Niksona. Istraga je ustanovila da je predsednik Nikson znao za prisluškivanje Demokrata, pa se čitava afera okončala njegovom ostavkom.
1929 - Rodjen je američki pilot Frensis Geri Pauers, koji je oboren 1960. dok je iznad sovjetske teritorije leteo špijunskim avionom tipa "U-2", što je izazvalo veliku diplomatsku krizu izmedju SAD i Sovjetskog Saveza. Pauers se tada spasao iskakanjem, zarobljen je i 1962. razmenjen za jednog sovjetskog špijuna.
1941 - Nemački okupatori su u Drugom svetskom ratu obesili o bandere na Terazijama u centru Beograda tela petorice srpskih gradjana i ostavili ih da vise više dana. Prethodno su ih streljali u dvorištu Gestapoa: studenta Milorada Pokrajca, krojačkog radnika Jovana Jankovića, obućara Svetislava Milina, seljaka iz okoline Sopota Velimira Jovanovića i borca Kosmajskog partizanskog odreda Ratka Jevića.
1943 - Rodjen je američki filmski glumac Robert De Niro. Dobio je Oskara za uloge u filmovima "Kum II" i "Razjareni bik". Ostali filmovi: "Taksista", "Dvadeseti vek", "Bilo jednom u Americi", "Lovac na jelene", "Njujork, Njujork", "Vrelina", "Obožavalac".
1945 - Vodja indonežanske borbe za nezavisnost Ahmed Sukarno proglasio je posle kapitulacije Japana u Drugom svetskom ratu nezavisnost Indonezije, čemu se usprotivila Holandija. Sukarno je 1927. osnovao Nacionalnu partiju Indonezije. Kolonijalne holandske vlasti uhapsile su ga 1929. zbog nacionalističke politike i zabranile partiju, koju je nastavio da vodi 1931. po izlasku s robije. Ponovo je uhapšen 1933. i bio interniran do japanske okupacije Indonezije (Holandske Istočne Indije) tokom Drugog svetskog rata 1942, posle čega je, u interesu nacionalnooslobodilačkog pokreta, bio lojalan japanskim vlastima. Postao je šef države posle proglašenja Indonežanske republike 1945. Holandija, koja je vojno intervenisala, nije priznala tu vladu i uhapsila ga je krajem 1948, a na vlast se vratio posle potpisivanja indonežansko-holandskog sporazuma u junu 1949 (kojim je i stvarno Indonezija postala nezavisna - osim Zapadnog Irijana koji je pripojen šezdesetih). Doživotnim predsednikom proglašen je 1963. ali je lišen svih funkcija 1967. dve godine posle vojnog udara generala Suharta.
1960 - Afrička država Gabon stekla je nezavisnost od Francuske. Ranije je bila sastavni deo Francuske ekvatorijalne Afrike.
1975 - Sovjetski ledolomac na nuklearni pogon "Artika" postao je prvi brod koji je prispeo na Severni pol.
1976 - U zemljotresu koji je izazvao katastrofalnu plimu, na filipinskom ostrvu Mindanao poginulo je oko 8.000 ljudi.
1985 - U eksploziji automobila-bombe koju su u hrišćanski deo Bejruta podmetnuli islamski teroristi, poginulo je 60 ljudi.
1987 - Nacistički ratni zločinac Rudolf Hes, zamenik Adolfa Hitlera, pronadjen je mrtav pošto se obesio pomoću električnog kabla u ćeliji zatvora "Špandau". U maju 1941. navodno na svoju ruku, avionom je odleteo u Škotsku u nameri da kod britanske vlade izdejstvuje separatni mir s Nemačkom. Njegov predlog nije prihvaćen i kraj Drugog svetskog rata dočekao je kao zarobljenik u Britaniji. Na sudjenju u Nirnbergu 1946. osudjen je na doživotnu robiju.
1988 - Od eksplozije bombe podmetnute u vojni avion, ubrzo posle poletanja poginuo je pakistanski diktator general Mohamed Zija ul Hak, koji je na čelo države došao 1977, pošto je vojnim udarom oborio premijera Zulfikara Ali Buta i potom se proglasio šefom države. S predsednikom Pakistana poginuo je i ambasador SAD u Islamabadu Arnold Rafel.
1990 - U Kninskoj krajini proglašeno je vanredno stanje posle prepada specijalnih ekipa hrvatske policije na policijske stanice u Obrovcu i Benkovcu. Cilj hrvatskih vlasti bio je da oduzmu naoružanje redovnom sastavu policije u tim opštinama, što je izazvalo otpor tamošnjih Srba.
1990 - Irak je dramatično zaoštrio zalivsku krizu saopštenjem da će zapadne civile smestiti u vojne baze i ostale ključne objekte dok ne prodje ratna opasnost.
1996 - S kosmodroma u Bajkonuru u vasionu je poletela prva Francuskinja Klodi Andre Dešaj, koja je potom provela 16 dana u naučnoj misiji na ruskoj svemirskoj orbitalnoj stanici "Mir".
1998 - Predsednika SAD Bila Klintona u Beloj kući je četiri sata ispitivao nezavisni tužilac Kenet Star, posle čega je šef američke države na televiziji opisao seksualne odnose s pripravnicom u Beloj kući Monikom Luinski kao "nepodobnu vezu".
1999 - U najtežoj prirodnoj katastrofi u istoriji Turske, u zemljotresu sa epicentrom kod grada Izmir, oko 150 kilometara jugozapadno od Istanbula. Prema zvaničnim turskim podacima,poginule su 18.373 osobe, a povredjeno je 48.901.
b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
Maša
|
|
Administrator
Pridružio se: 24 Feb 2013, 22:43
Postovi: 6617
|
Na današnji dan, 19. avgust 14 - Umro je rimski državnik Oktavijan Avgust, prvi rimski car, usvojeni sin Gaja Julija Cezara. Tokom vladavine od 31. p.n.e uveo je novi oblik vladavine i administracije poznat kao principat (centralizacija vlasti), a Rimsko carstvo je u njegovo vreme doživelo procvat u kulturi i umetnosti ("Zlatni vek").
636 - Arapi su u bici kod Jarmuka u Siriji pobedili vizantijsku vojsku i potom osvojili sve persijske oblasti koje je držala Vizantija.
1587 - Sigismund III, sin švedskog kralja Džona III i Katarine Jagelo, postao je kralj Poljske. Nakon očeve smrti (1592) pripala mu je i švedska kruna. Njegovo nastojanje da stvori uniju Poljske i Švedske izazvalo je rat između dve države, a posle poraza Sigismundove vojske 1598. bio je primoran da se odrekne nasledstva na
švedski presto.
1601 - Ubijen je rumunski nacionalni junak Mihajlo Hrabri, gospodar Vlaške od 1593, a kasnije Transilvanije (1599) i Moldavije (1600). Uz pomoć rimsko-nemačkog cara Rudolfa oslobodio je zemlju od Turaka. Ubijen je po nalogu carskog generala Baste.
1691 - Austrijanci pod komandom Ludviga Badenskog potukli su Turke kod Slankamena i naneli im teške gubitke. U bici je poginuo i veliki vezir Mustafa Ćuprilić.
1819 - Umro je škotski inženjer i fizičar Džejms Vat, pronalazač parne mašine 1765. Uveo je jedinicu za merenje snage, koju je nazvao "konjska snaga" i koja se nije znatnije razlikovala od kasnije uvedene KS. U Sohou kod Birmingena osnovao je 1782. prvu fabriku parnih mašina.
1871 - Rođen je američki pilot i konstruktor aviona Orvil Rajt, koji je 1903. sa bratom Vilburom, u avionu njihove izrade, izveo prvi let u istoriji vazduhoplovstva.
1878 - Posle žestokih uličnih borbi austrougarske trupe ušle su u Sarajevo i uspostavile svoju upravu. Odlukom Berlinskog kongresa 13. jula, Austro-Ugarska je dobila pravo da na 30 godina okupira Bosnu i Hercegovinu, a 1908. ju je anektirala.
1883 - Rođena je francuska modna kreatorka Gabrijela "Koko" Šanel, koja je gotovo šest decenija suvereno vladala pariskom visokom modom.
1910 - U Cetinju je puštena u rad prva električna centrala u Crnoj Gori. Svečano puštanje u rad centrale upriličeno je povodom krunisanja kralja Nikole, a služila je za osvetljenje Dvora, Zetskog doma, glavne cetinjske ulice i nekoliko kuća viđenijih Crnogoraca.
1929 - Umro je ruski koreograf i režiser Sergej Pavlovič Đagiljev, osnivač grupe "Ruski balet", koja je s izuzetnim uspehom nastupala od 1909. do 1929. Posebno oduševljenje izazivale su njegove izvedbe baleta "Posvećenje proleća" i "Žar ptica" Igora Stravinskog.
1936 - Pripadnici Frankove civilne garde streljali su u Granadi, na početku Španskog građanskog rata, Federika Garsiju Lorku, jednog od najvećih španskih pesnika. Pripadao je grupi pesnika koja je u špansku poeziju unela novi, moderan izraz ("Ciganski romansero", "Pesnik u Njujorku").
1942 - Britanske i kanadske trupe izvele su desant na francusku luku Đep, gde su, uz velike gubitke, razorili nemačke vojne objekte. Od oko 6.000 savezničkih vojnika, više od 4.000 je poginulo, ranjeno ili zarobljeno.
1945 - U Vijetnamu je pod rukovodstvom Ho Ši Mina i oslobodilačkog pokreta "Vijetmin" počela "avgustovska revolucija" protiv francuskih kolonijalnih trupa.
1946 - Rođen je američki državnik Bil Klinton koji je kao kandidat Demokratske stranke bio predsednik SAD 1992. i ponovo 1996. Prethodno je bio guverner Arkanzasa.
1953 - U vojnom udaru, uz podršku SAD zbačen je iranski premijer Mohamad Mosadek, a šah Mohamad Reza Pahlavi vratio se iz egzila u Italiji da preuzme vlast.
1960 - Pilot američkog špijunskog aviona "U-2" koji je oboren iznad sovjetske teritorije, Geri Pauers osuđen je na 10 godina zatočeništva. Pauers se spasio iskakanjem iz aviona, ali je potom uhapšen i osuđen, a 1962. je razmenjen za jednog sovjetskog špijuna.
1979 - Ruski kosmonauti Vladimir Ljakov i Valerij Rjumin vratili su se na Zemlju vasionskim brodom "Sojuz 34" posle rekordnih 175 dana provedenih u svemiru.
1991 - U Sovjetskom Savezu je izveden državni udar kojim su pristalice tvrde linije pokušale da zbace sa vlasti Mihaila Gorbačova, tvorca sovjetske "glasnosti" i "perestrojke". Ključnu ulogu u suzbijanju udara odigrao je tadašnji predsednik Rusije Boris Jeljcin, koji je potom postao Gorbačovljev glavni politički rival.
1995 - U saobraćajnoj nesreći na Igmanu, blizu Sarajeva, poginuli su izaslanik SAD za bivšu Jugoslaviju Robert Frejžer i trojica njegovih saputnika.
1996 - Šest ruskih, francuskih i američkih kosmonauta susrelo se na ruskoj kosmičkoj stanici "Mir", uključujući Klaudiju Andre Dešaj, prvu Francuskinju u kosmosu, koja je tog dana na rusku kosmičku stanicu stigla ruskom raketom "Sojuz-U".
1999 - Ispred zgrade Skupštine SR Jugoslavije u Beogradu održan je jedan od najvećih opozicionih mitinga na kojem su zatražene demokratske promene u Srbiji i smenjivanje predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića.
2000 - Posmrtni ostaci, za koje se veruje da potiču od 14 Amerikanaca koji su proglašeni nestalim u Korejskom ratu, vraćeni su američkim vojnim vlastima.
2001 - Najmanje 50 ljudi poginulo od podzemne eksplozije metana i ugljene prašine u Ukrajini.
2003 - U bombaškom napadu na sedište Ujedinjenih nacija u Bagdadu (Irak) 23 lica je poginulo, među kojima i izaslanik UN za Irak Seržo Vjeiro de Melo. Odgovornost za napad preuzela je teroristička organizacija Osame bin Ladena Al Kaida.
2005 - Bivši lider pobunjenika Hutu, Pjer Nkurunziza pobedio je na predsedničkim izborima u Burundiju, što predstavlja krunu mirovnog plana kojim je okončan 12-godišnji rat u toj zemlji.
2009 - Umrla je operska pevačica Hildegard Berens jedna od najboljih izvođača Vagnerovog repertoara svoje generacije, koja je smatrana za jednu od najboljih glumica na operskoj sceni.
b92
_________________
Mnogo je ljudi. redak je čovek..
|
|
|
|
|
|
|
|
| Korisnici koji su trenutno na forumu: Nema registrovanih korisnika i 22 gostiju |
|
Ne možete postavljati nove teme u ovom forumu
Ne možete odgovarati na teme u ovom forumu
Ne možete monjati vaše postove u ovom forumu
Ne možete brisati vaše postove u ovom forumu
|
|
|
